Errata publikacji oleśnickiej
"Oleśnica 2004"
W lutym 2004 r. uczestniczyłem w pracy jury konkursu uczniów szkół oleśnickich poświęconych znajomości historii Oleśnicy. Zauważyłem, że uczniowie przygotowując się do konkursu korzystali głównie z wiadomości zawartych na tej stronie. Pomoce do oceny wiadomości uczniów także pochodziły z tej strony. Po zakończenie konkursu na szczeblu miasta - rozdano zwycięzcom różne nagrody książkowe. Wśród nich był folder "Oleśnica 2004 r." Niestety, większość dat i sformułowań tam zawartych różni się od tych, podanych na tej stronie. Może to wzbudzić wśród uczniów kontrowersje i pytanie - które informacje są prawdziwe? Aby uczniowie nie mieli problemów z poszukiwaniem prawdy - poniżej podam erratę do informacji podanych w "nagrodowej" publikacji.
| lp. | Jest |
Właściwa
odpowiedź lub wyjaśnienie błędu |
| Str. 2 | ||
1. |
"...w miejscu dzisiejszej Oleśnicy istniała osada targowa. Najdawniejszy dokument, w którym o tym wspomniano pochodzi z roku 1189". | W dokumencie z 1189 r. nie wspomina się osady targowej, wspomniano nazwę miejscowości Oleśnica. Ale nie dotyczy "naszej" Oleśnicy. |
3. |
"W roku 1492 księstwo znalazło się w rękach Henryka I ziębickiego..." | Nastąpiło to dopiero w 1495 r. |
4. |
"Powstało wówczas m.in. nowe skrzydło pałacu, tzw. dom wdów." | Powstał oddzielny budynek. Historia milczy o dacie połączenia pałacu z zamkiem za czasów Podiebradów. Całkowite połaczenie nastąpiło dopiero ok 1905 r. Wtedy dopiero można byłoby ewentualnie pisać o "skrzydle", ale nie pałacu - lecz zamku. |
5. |
"W ciągu wieku rządów Podiebradowiczów..." | Oni panowali 1,5 wieku (1495-1647 r.). |
Str.
5 |
||
7. |
"Przyjęcie księstwa przez ród książąt oleśnicko-wirtemberskich" | Księstwo objął ród (dynastia) Wirtembergów. Powstała linia Wirtembergów oleśnickich, zwana też pierwszą linią śląską, lub linią oleśnicką. Nie istniał ród książąt oleśnicko-wirtemberskich. |
8. |
"Oleśnica we władaniu dynastii brunszwickiej -1752 r." | Nastąpiło to wg inskrypcji na zamku 1 września 1793 r., a oficjalnie w 1795 r. |
9. |
"Oleśnica miastem powiatowym -1818" | Nastąpiło to ok. 1742 r. Podaje się też datę 1816 r., ale nie 1818 r. W wymienionym roku nastąpiła korekcja wielkości powiatu (m.in. odjęto Międzybórz z 22 wioskami). |
10. |
"Wkroczenie do Oleśnicy wojsk Armii Czerwonej -25.01.1945" | Pierwsze oddziały wkroczyły i walczyły już 23 .01. Natomiast 25.01.1945 r. to data zajęcia Oleśnicy podana przez radio moskiewskie. |
11. |
"Miasto otoczono drugim pierścieniem murów..". | Planowano prawdopodobnie to zrobić, wykonano jedynie niewielki odcinek (około 200 m) drugiego pierścienia. |
12. |
"...W późniejszych latach aż do połowy XIX w. Oleśnica była we władaniu rodu brunszwicko-luneburskiego." | Działo się to prawie do końca XIX w. Dokładnie do 1884 r. Podawana przez M. Starzewską data 1844 r. jest tzw. błędem maszynistki. Brunszwikowie oleśniccy pisali o sobie, że są z rodu Welfów. Pisano też "z domu brunszwickiego". |
13. |
"Gdy Śląsk znalazł się w obrębie królestwa Prus księstwo podzielono..." | W obrębie Prus księstwo znalazło się oficjalnie w 1742. Księstwo (dobra, które poprzednio wchodziły w skład księstwa) podzielono dopiero po 1884 r., za czasów Cesarstwa Niemieckiego, powstałego po 1871 r. |
14. |
"Wraz z wygasnięciem tej dynastii [Hohenzollern] miasto utraciło swoją rangę." | Ta znana każdemu dynastia nie wygasła (podobno jest także niemiecka wersja tego folderu !!! Ciekawe co o oleśniczaninach pomyślą niemieccy czytelnicy). Hohenzollernowie spędzali najczęściej lato i okres świąt zimowych na zamku do 1945 r. |
15. |
"W czasie okupacji II wojny światowej..." | Dziwne sformułowanie. Oleśnica nie była wtedy okupowana (przez Niemców?). |
16. |
"urządzili tu szkołę SS i archiwum SS" | W Oleśnicy (miasto garnizonowe!) było w trakcie II wojny światowej wiele szkół (2 lotnicze i ponadto 2-3 innych rodzajów wojsk) i kilka jednostek wojskowych. O szkole SS nie wspomina się. |
Str. 6 |
||
17. |
"Po zakończeniu wojny miasto było w dużym stopniu zrujnowane, dokonali tego jednak żołnierze armii sowietskiej wyzwalającej..." | W tak krótkim tekście
nie powinno być różnych nazw tej samej organizacji. Na poprzedniej stronie
nazwano ją Armią Czerwoną. Od kilku lat opiniotwórcze osobistości oleśnickie
i władze miasta głoszą opinię, że Oleśnicę nie wyzwolono lecz zajęto - dlaczego
więc pisze się o wyzwoleniu? Od lat neguje się prawdziwe, wielorakie przyczyny zniszczenia Oleśnicy. Po 1989 r. propaganda przypisuje wszystkie zniszczenia Armii Czerwonej. Prawda jest bardziej skomplikowana. |
Str. 7 |
||
18. |
"W rynku uwagę przykuwa bryła ratusza wzniesionego ok. roku r.1410." | Jest to niefortunne sformułowanie, bowiem ta "bryła" powstała dopiero po II wojnie - w 1964 r. W 1410 r. i później był to jeden budynek, potem dwa oddzielne budynki o innej konstrukcji i przeznaczeniu. Wielokrotnie były one przebudowywane. W całość zostały połączone w XIX w. |
19. |
"Tuż przy murach obronnych..." | Synagoga z XV w. nie znajduje się tuż przy murach. Tuż przy murach znajdowała się tzw. nowa synagoga. |
Już czas, aby pisanie tekstów historycznych w wydawnictwach miejskich zlecać Towarzystwu Przyjaciół Oleśnicy lub chociażby nauczycielom historii ze szkół oleśnickich. Wszystkie poprawne daty znajdują są na tej stronie. Skąd czerpali autorzy informacje przedstawione w opracowaniu?