Krzyż w Kijowicach przed uszkodzeniem. Porównanie z wysokością człowieka pomaga ocenić jego wielkość.
Fot. Zbigniew Podurgiel
Uszkodzenie zabytkowego kamiennego krzyża w Kijowicach. Barbarzyństwo, niezrealizowana kradzież czy nieszczęśliwy przypadek?
Kilka dni temu został uszkodzony jeden z najstarszych zabytków powiatu oleśnickiego - XIV wieczny kamienny krzyż (pokutny?) w Kijowicach. Jest to także najciekawszy tego rodzaju krzyż w Polsce (opis jego znajduje się w artykule dr Roberta Hesia) i jeden z największych (wysokość nad poziomem gruntu 241 cm, rozpiętość ramion 109 cm, grubość 12 cm). Dlatego informacja o jego znacznym uszkodzeniu odbiła się szerokim echem wśród osób zajmujących się historią, szczególnie historią krzyży.
|
Krzyż w Kijowicach przed uszkodzeniem. Porównanie z wysokością człowieka pomaga ocenić jego wielkość. |
Poniższe zdjęcia są autorstwa artysty rzeźbiarza Zbigniewa Podurgiela, dla którego uszkodzenie krzyża jest wielką traumą.
 |
 |
Obecny wygląd pozostałości krzyża |
Widać, że krzyż jest wykonany z granitu. W miejscu jego posadowienia w gruncie, widoczna jest szczelina, wskazująca, że na tę wielkość udało się pochylić krzyż do momentu jego złamania |
Z uszkodzenia krzyża wynika, że zamierzono go wyciągnąć, zakładając na niego liny i używając samochodu lub traktora. Nie wyklucza się, chociaż brak jest widocznych śladów, świadomego zniszczenia lub wypadku "komunikacyjnego". W rezultacie krzyż uległ rozbiciu. Zapewne jego górna część, padając na grunt lub kamień, złamała się w trzech miejscach. Niżej pokazano górną część krzyża po sklejeniu na "stanowisku klejenia" Widać, że odłamała się górna (w dwóch miejscach) i prawa część ramienia krzyża.
 |
| Górna część krzyża sklejona w trzech miejscach przez kamieniarza |
 |
Rezultat szybkiego klejenia (dokładniej) |
Dalsza część klejenia będzie odbywać się, podobno, przy udziale Konserwatora zabytków.
Można mieć nadzieję, że odpowiednie instytucje przeprowadzą dochodzenie i dowiemy się kto doprowadził do tego niecnego czynu.
Więcej o zabytku:
Heś Robert - Kamienny Krzyż w Kijowicach. Pomniki Dawnego Prawa, Nr 1, maj 2008, s. 29-34 (14.10.2009 r. Dr R. Heś wyraził zgodę na umieszczenie tekstu na stronie)
http://www.suehnekreuz.de/polen/nschles/vogelgesang.htm
Wojtucki Daniel. Zabytki jurysdykcji karnej http://www.zjk.centrix.pl/index.php/krzyze-kamienne/
Kolejna informacja:
Skany z poniższego opracowania przysłała Danuta Obrębska-Kubik.
 |
|
 |
 |
 |
 |
Dalsze losy krzyża:
