Marek Nienałtowski
Zapomniana wytwórnia elementów betonowych w Oleśnicy

Poniżej znajduje się reklama z 1927 r. firmy G. Gepperta zajmująca się wytworami z cementu. Firma ta powstała w 1905 r. i wówczas Gepert był handlowcem prowadzącym sklep a może hurtownię sprzedającą nawozy, pasze, węgiel, cement, wapno i inne sypkie materiały. Widać, że w późniejszym okresie wyspecjalizował się w wytworach z cementu. Jeszcze później wszedł w spółkę z Knoblochem i wówczas firma nosiła nazwę Geppert & Knobloch Oelser Zementwarenfabrik G.m.b.H. Nie wiadomo jak ta spółka się rozwijała, bo i później Geppert reklamował się samodzielnie. Wtedy już firma produkowala dachówki cementowe, wszelakie rury z betonu, kręgi studzienne oraz pokrywy do nich, wszystko do ogrodzeń (m.in. słupki), schody betonowe i inne wytwory betonowe - szczególnie płyty chodnikowe.

Przy zakupie płyt chodnikowych dodawano zawsze jedną z reklamą firmy. Niektóre z nich zachowały się jeszcze w Oleśnicy.

Płyta chodnikowa z firmy Geppert & Knobloch Oels istniejąca w Oleśnicy. Zdjęcie przekazał mi Marek Górnicki

Zapewne podobne oznaczenia figurują na innych wytworach betonowych. Może także występują w postaci G&K na małych elementach betonowych.

Przez dłuższy czas nie potrafiłem dowiązać tego rysunku do planu miasta. Z ilustracji wynika, że wytwórnia musiała zajmować dużą powierzchnię. Według ksiąg adresowych z lat 1921 i 1935 wytwórnia mieściła się przy ul. Za Bramą Wrocławską nr 6 i 6a. (wcześniej leżała tylko na terenie działki 6a). Po niej nie pozostał żaden ślad. Nie była pokazywana na planach, gdyż leżała na skraju miasta. Wydawane widokówki wykonane ze zdjęć lotniczych także nie obejmują tego terenu w całości.

Wytwórnia Gepperta. Rysunek ten jest typowym wytworem reklamowym pokazującym wszystko w powiększeniu i wyodrębnionym z rzeczywistości. Oleśnicę z jej wieżami widać w oddali pomiędzy lokomotywą na nasypie, a kominem wytwórni. Sam nasyp wskazuje, że wytwórnia znajduje się w jego pobliżu. Pomiędzy wytwórnią, a domem z prawej pokazano przepływającą rzekę,
co lepiej widać na poniższym powiększeniu

Rzeka płynąca przez teren wytwórni i pod ulicą. Dla pracowników wybudowano mostek przez rzekę. Wydaje się, że ten dom jest także przedstawiony w powiększeniu.	Budynek ZBK, który stał w tym miejscu jest bardzo podobny do tego na powyższej ilustracji. Widać, że z fabrycznego został zmodernizowany na biurowy. Źródło fot. Jacek Duszyński

Na fragmencie planu miasta z 1939 r. widać, że działki nr 6 i 6a znajdują się po obu stronach obecnego biegu rzeki Oleśnica,
a działka 6 przylega do obecnej ul. Ogrodowej. Obie działki leżą przy obecnej ul. Wrocławskiej.

Na fragmenice planu miasta z 1927 r. pokazano zabudowę obu działek. Oznaczyłem działki numerami

Fragment widokówki ze zdjęcia lotniczego. Strzałką zaznaczyłem miejsce rozmieszczenia wytwórni - działki 6a.
Widokówka ze zbioru A.F.

Fragment planu z 1899 r., który pokazuje sytuację z powyższej widokówki i przebieg rzek,
które na powyższej widokówce są ciągiem drzew.

Za działką 6, znajdującą sie w obrębie wsi Rataje (dlatego niewidoczną na planach Oleśnicy), znajdowała się gospoda Miasto Brunszwik, która była własnością Maxa Gepperta, zapewne członka rodziny (brata, ojca) Georga.

Fragment mapy 4770 z 1912 r. widoczne już są zabudowania wytwórni.
Za obecną ul. Ogrodową widać zabudowania gospody Miasto Brunszwik


Fragment mapy 4770 z 1934 r. Nie widać zmian w wytwórni. Natomiast pojawiają
się duże tereny w okolicach obecnego Banku Spółdzielczego. Obok nich widnieje skrót S.W. - oznacza to tartak

Na fragmencie planu miasta z 1980 r. widać, że budynki wytwórni pokazane wyżej jeszcze się częściowo zachowały.
Wpisałem na powyższym planie numerację działek

Obecnie na terenie byłej wytwórni znajduje się nowe osiedle mieszkaniowe

Literatura
http://www.gca.ch/Genealogie/Oels/Seite_Oels_G_K.htm

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI