Marek Nienałtowski
W tym roku mija 400 lat od śmierci Gerharda Hendrika, autora większości dzieł rzeźbiarskich w Oleśnicy
15.12.2015 r.

Gerhard Hendrik (1559-1615) był jednym z najwybitniejszych rzeźbiarzy nowożytnych Europy środkowo-wschodniej. Urodził się w Amsterdamie, wykształcił się u boku swojego ojca w ojczyźnie, odbył podróże artystyczne po terenie Niemiec, Francji i Włoch. Pracował w Kilonii i Gdańsku, ostatnie 30 lat swojego życia (od 1587 r.) spędził we Wrocławiu. Tam założył jeden z największych warsztatów rzeźbiarskich i wykonał liczne dzieła rzeżbiarskie dla patrycjuszy i biskupów. Hendrik był autorem także bogatego wystroju i wyposażenia Kościoła PW. Trójcy Świętej w Żorawinie koło Wrocławia oraz najokazalszego monumentu nagrobnego w naszej części Europy - pomnika Marszałka Melchiora von Redern we Frydlandzie (Czechy). O tym, że Gerard Hendrik był nadwornym rzeźbiarzem księcia Karola II Podiebrada dowiedzieliśmy się z książki dra Piotra Oszczanowskiego "Złoty medalion oprawiony czterema Diamentami" wydaną w 2012 r., W niej autor wręcz pisze, że "wyjątkowy związek połączył go z Oleśnicą" bowiem trwał od 1603-1614 r. Przypomnę w skrócie podstawowe dzieła:

W 1603 r. wykonuje rzeźbiarską dekorację portalu przedbramia zamku oleśnickiego, z herbami Karola II Podiebrada i jego dwóch żon.

Dekoracja rzeźbiarska portalu przedbramia

Być może także w tym okresie wykonuje kartusze herbowe na dziedzińcu zamku.

Płaskorzeźby herbów księcia Karola II, jego drugiej i pierwszej żony, umieszczone w parapecie schodów po 1608 r.

W 1605 r. wykonuje dla kościoła św. Jana - ambonę - "jedno z najwartościowszych dzieł sztuki, jakie powstało na Śląsku w czasach nowożytnych".

Ambona z bazyliki mniejszej. Zdjęcia ogólne nie oddają jej piękna.

Później wraz z remontami Ratusza i 4. bram miejskich wykonuje dla księcia jego "stemple" - płaskorzeźby z herbami księstwa ziębicko-oleśnickiego, niekiedy z jedną żoną, czasem z dwoma, a niekiedy z płaskorzeźbami obu żon oddzielnie. Mają one przejezdnym, burmistrzowi, rajcom i mieszkańcom pokazać kto rządzi w księstwie i majestat Karola II. Zapewne Rada Miasta zleca Hendrikowi wykonanie herbów miasta także montowanych na bramach, ratuszu i innych budowlach miejskich. Zapewne z pracowni Hendricha wychodzą również niewielkie epitafia dla mieszczan oleśnickich, z których jedno zachowało się na murze bazyliki mniejszej w Oleśnicy.

Płaskorzeżba z herbami żon Karola II Podiebrada umieszczona w Ratuszu

Okrągła rocznica śmierci Gerharda Hendrika, rzeźbiarza znanego na Ślasku i w Czechach, a za sprawą Piotra Oszczanowskiego - także w Oleśnicy, mogłaby być okazją do małej uoczystości wspomnieniowej.

Opracowano na podstawie książki Piotra Oszczanowskiego

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI