lwy i herby z wieży zamkowej w Oleśnicy

W 1561 r. na wieży powstała galeria widokowa, otoczona kamienną balustradą, na której w narożach umieszczono figury lwów z piaskowca trzymających tarcze herbowe i tablicę fundacyjną.

Pierwsze pięć tarcz herbowych stanowią składowe herbu księstwa ziębicko-oleśnickiego.

Napis na płycie:
...A. 1561 MENS OCTOBR. FERD. J.R.J. MAXIMILI. FERO. FILIO BOH. REGE. ELECTIS ILUSTR. PRINCEPS AC DU. DU. JOHANN DUX. MONSTERB. IN SILESIA OLSNERSIS ETC. SUPER HANC TURRIM CORONAM ISTAM CUM IMAGINIBUS LAPIDEIS FIERI FECIT.

(W 1561, w miesiącu październku, po wyborze Ferdynanda I [na] cesarza rzymskiego, Maksymiliana zaś syna, [na] króla Czech, oświecony książę i pan, pan Jan, książe ziębicki na Śląsku, oleśnicki itd. tę koronę wraz z kamiennymi figurami na tej wieży wykonać kazał. Tłumaczenie W. Mrozowicz [1].

Uwagę zwraca dwukrotne przedstawienie herbów Podiebradów. Pomimo konsultacji heraldycznej - nie udało się ustalić znaczenia dwóch gwiazdek pod i nad godłem heraldycznym Podiebradów (trzy poziome pasy). Być może, że ma to związek z braterskim podziałem księstwa na część oleśnicką i bierutowską Podiebradów? Jedna gwiazdka oznaczała herb syna w heraldyce brytyjskiej. Co oznaczały dwie gwiazdki - heraldyka milczy.


Na zdjęciu z 1885 r. nie widać lwów na wieży.	Widoczne ślady uzupełnień na tarczy. Praktycznie brak jest całego boku tarczy

W literaturze nie wspominano o losie tych rzeźb na przestrzeni wieków. Przyjmowano, że upiększały one bez przerwy widok wieży. Z XVIII-XIX wiecznych rycin (okres 1720-1793 r.) wynika jednak, że już wówczas na wieży zamkowej nie było rzeźb lwów. Na ilustracji z 1875 r. i zdjęcia z 1885 r. także ich na wieży nie było. Czy spadły podczas kolejnych wichur, może mocowania były zbyt słabe i dlatego ze względów bezpieczeństwa rzeźby zostały zdjęte? Może materiał, z których zostały wykute nie sprostał działaniom czynników atmosferycznych i rzeźby straciły swoje walory artystyczno-reprezentacyjne?

Dopiero po 1891 r., czyli po ponad 100-200 letniej przerwie umieszczono je ponownie na wieży, przy okazji prac związanych z gruntowną renowacją zamku. Wykonał je oleśnicki kamieniarz Oskar Seidel. Jest oczywiste, że jedna z tarcz utraciła swoje godło herbowe, gdyż na nim wykuto napis z datą renowacji. Zapewne nie dowiemy się, który z herbów nowi właściciele zamku uznali za mało ważny i kazali zlikwidować.

Literatura:
Mrozowicz W., Wiszewski M. Oleśnica od czasów najdawniejszych po współczesność. Atut Wrocław 2006

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI


Herb księstwa ziębickiego	Herb księstwa oleśnickiego	Element herbu księstwa głogowskiego	Herb hrabstwa kłodzkiego


Herb rodowy Podiebradów	Herb rodowy Podiebradów (?)	Płyta z inskrypcją - kliknij aby odczytać	Tarcza z datą renowacji
			fot. Jacek Nienałtowski