Marek Nienałtowski
Uroczysty łańcuch burmistrza Oleśnicy

Przed 1945 r. niektórzy burmistrzowie miast dolnośląskich posiadali uroczysty łańcuch, zakładany na szyję z okazji ważnych uroczystości miejskich. Jeszcze nie wiadomo czy w Oleśnicy burmistrz miał taki łańcuch. Natomiast miał go burmistrz Bierutowa i nie omieszkał się w nim sfotografować. Łańcuch taki składał się z właściwego łańcucha i plakietki z herbem miasta. Były one wykonywane przez dobrego ślusarza-artystę lub jubilera, ale niekoniecznie ze srebra. Zakładano, że taki łańcuch "obsłuży" kilku kolejnych burmistrzów i nazwisko każdego z nich będzie wygrawerowane z tyłu plakietki herbowej lub na łańcuchu. Łańcuch miał być świadkiem historii władz miasta. Zaliczany jest do symboli miasta.

Zamówiony łańcuch burmistrza Oleśnicy (i Przewodniczącego Rady miasta) jest oparty na łańcuchu sędziego, który go używa na każdej rozprawie - ma być więc tanim wytworem, ale eksponujacym rangę sędziego jako przedstawiciela RP. Dlatego na końcu łańcucha sędziego umieszczono orła RP.

Fragment łańcucha sędziego. Fot. z witryny Ministerstwa Sprawiedliwości

Niżej fragment z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości:

Natomiast na łańcuchu burmistrza Oleśnicy zamiast orła umieszczono plakietkę z dużym herbem Oleśnicy. W miejscu liter RP umieszczono analogicznego orła o mniejszych wymiarach. Oleśnica jako jedyna w Polsce skopiowała łańcuch sędziowski. Niżej pokazano elementy łańcuchów oleśnickich.

Fragment "złotego" łańcucha burmistrza	Fragment "srebrnego" łańcucha Przewodniczącego Rady Miasta

Na łańcuchu sędziego - orzeł ma srebrny kolor, pomimo tego, że łańcuch jest złoty. Wynika to zapewne z faktu, że orzeł RP ma biały kolor. Na łańcuchu burmistrza orzeł ma złoty kolor. Czy nie powinien być srebrny - analogiczny jak w łańcuchu sędziego? Osobiście nie podoba mi się również złoty kolor dużego herbu Oleśnicy. Nie wiem dlaczego burmistrz nie będący urzędnikiem państwowym nosi na łańcuchu orła RP. Nie jest to zabronione i spotykane w łańcuchach niektórych burmistrzów. Natomiast jest zrozumiałe w łańcuchach prezydentów miast, będących na prawach powiatu.

Poniżej pokazałem uchwałę Rady Miasta dotyczącą łańcuchów.

Jak wynika z tekstu, również częściowo i uchwala została skopiowana z dokumentów Ministerstwa Sprawiedliwości. Nie wiem czy łańcuch sędziowski jest chroniony prawem. Wysłałem zapytanie do Ministerstwa Sprawiedliwości i czekam kilka lat na odpowiedź. Widocznie nie wiedzą o tym, czy łańcuch zostal prawnie zastrzeżony.

Burmistrz i przewodniczący RM "w łańcuchach"	Widok od tyłu. Źródło: MojaOlesnica.pl

Łańcuch oleśnicki jest za długi i dlatego dodano ok. 2-3 lata temu dodatkowy łańcuszek
(nie dodany do uchwały), który nie pozwala opadać łańcuchowi zbyt nisko.
Jednocześnie widać, że wtedy często herb "wchodzi" burmistrzowi pod marynarkę. Źródło: MojaOlesnica.pl

Uwagi do wykonawstwa herbu.

W przedstawionym herbie występują typowe błędy, o których od 8. lat piszę i których artysta wykonujący formę nie mógł zmienić. Natomiast poprawił błędy rysunkowe orła eksponowanego w UM. Robi to każdy medalier wykonujący herb Oleśnicy, aby nie utrudniać sobie pracy. Jakże ten herb byłby piękny, gdyby narysowano go w programie komputerowym i wygrawerowano na frezarce. Wtedy można go wykonać w różnych wymiarach i setkach egzemplarzy. Sam byłbym go kupił, zapewne również inni mieszkańcy i turyści. Niestety, herb Oleśnicy nie jest obecnie promowany, tak jak był przed 1989 r. Mamy jeden z najpiękniejszych herbów miejskich - dlaczego go nie przerysować fachowo i chwalić się na cała Polskę?

Niżej pokazałem kilka łańcuchów burmistrzów eksponowanych na witrynach wymienionych miast. Widać, że nie były one od nikogo kopiowane i nie mają dodatkowych orłów RP. Niektóre mają herby w naturalnych kolorach. Wadą ich jest może większa cena.

Chodecz	Dębno	Strzelece Krajeńskie	Płońsk
Rybnik	Sieradz	Szczytno	Tuchów

Łańcuchy oleśnickie nie są pokazywane mieszkańcom (miały być eksponowane w sali obrad RM) i nie są udostępniane na witrynie UM. Jak również herb i flagi. Dzięki mojej stronie czytelnicy mogą zobaczyć z bliska łańcuch burmistrza i Przewodniczącego Rady Miasta, a nawet przeczytać uchwałę Rady Miasta im poświęconą. Mam nadzieję, że nowy burmisrz dostrzeże dużą rangę symboli miejskich w promocji miasta - zostaną może poprawione i szeroko promowane wsród oleśniczan oraz turystów.

Moją stronę czytają w różnych miejscach i być może ta odsłona zainteresuje kogoś w Ministerstwie Sprawiedliwości. Czy będą mieć jakieś pretensje do władz Oleśnicy? A może wcześniej władze miasta uzyskały zgodę? Ale któż to wie? Po co informować głupich mieszkańców.

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI