Marek Nienałtowski
Czego F.B.Werner nie umieścił na rysunkach oleśnickich

Na stronie znajdują się rysunki Oleśnicy F. B. Wernera głównie z 4-ej redakacji jego dzieła powstałej w 1774 r. Pokazują one miasto (zamek, budowle itp.) od strony dawnej Bramy Trzebnickiej (obecnie - wrocławskiej) i Bramy Wrocławskiej (rozebranej w 1868 r). Widocznie z tych kierunków był dobry widok na miasto.

Szkoda, że Werner nie narysował też panoramy miasta od strony Bramy Bydlęcej (Namysłowskiej). Rysując panoramę z niewielkiego podwyższenia terenu, znajdującego się w okolicach skrzyżowania obecnej ul. Klonowej i ul. Wileńskiej, musiałby na pierwszym planie umieścić szubienicę.

Prawdopodobna konstrukcja szubienicy oleśnickiej. Rysunek z panoramy Głogowa F. B. Wernera	Podobna szubienica w działaniu

Byłaby ona podobna do tej z powyższego rysunku. Stwierdzenie to oparte jest na opinii znawcy "profesji katowskiej" - Daniela Wojtuckiego. Napisał On "Oleśnicka szubienica, jak w większości dolnośląskich miast była murowaną konstrukcją. Składała się z kamiennej lub ceglanej studni, na której koronie stały trzy lub cztery słupy (filary) podtrzymujące belki egzekucyjne. Do wnętrza obiektu mógł prowadzić otwór wejściowy zamykany solidnymi drzwiami wykonanymi z drewna lub żelaza."

Być może, że fundamenty tej szubienicy dalej tkwią w ziemi i czekają na szczęśliwe odkrycie.

Gdyby Werner jeszcze bardziej oddalił swoje miejsce rysowania w kierunku Spalic - musiałby pokazać przynajmniej jeden wiatrak (młyn wiatrowy) służący do mielenia zboża, znajdujący się w okolicach obecnego lotniska. Konstrukcja jego była podobna do pokazanego niżej.

Jest to typowy młyn znajdujący się wówczas w wielu miejscowościach Dolnego Śląska (m.in. na panoramie Twardogóry). Stał na tzw. kurzej nóżce, która pozwała na obracanie całej konstrukcji młyna "na wiatr".

W samym mieście Oleśnicy znajdowały się również przynajmniej 3-4 młyny wodne. Werner pokazywał je na rysunkach jako prostokąty lub budynki - natomiast nie pokazał szczegółów - np. ilość kół wodnych. A taką szczegółowścią mogą się szczycić mieszkańcy Bierutowa, którzy dzięki Wernerowi wiedzą, że młyn znajdujący się w okolicach zamku miał 3 koła wodne.

Młyn w Bierutowie z 3. kołami wodnymi

Chociaż Werner umieszczał na wielu rysunkach studnie z żurawiem (rysunek poniżej) - pominął ten szczegół w rysunkach pokazujących przedmieścia Oleśnicy.

Studnia z żurawiem (obok gnojowica!)

A były one prawie w każdym gospodarstwie. Inni artyści rysujący później Oleśnicę nie zapominali o tym ważnym elemencie zagród przedmiejskich. W niektórych miastach stały one w rynku.

Literatura

Wojtucki D. Publiczne miejsca straceń na Dolnym Ślasku od XV do połowy XIX wieku. Wyd. Fundacja Zamek Chudów. 2009

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI