Marek Nienałtowski
Herb księstwa brunszwicko-oleśnickiego

Przyszły herb księstwa brunszwicko-oleśnickiego pojawił się po raz pierwszy na medalu z okazji ślubu Fryderyki Zofii Charlotty Augusty - córki ostatniego księcia wirtemberskiego z linii oleśnickiej - z Fryderykiem Augustem, welfem z linii brunszwicko-lüneburskiej.

Medal wybity z okazji ślubu. Na nim pokazano herby księstwa brunszwickiego i oleśnickiego w postaci jakby ukłonu heraldycznego, który na tym medalu miał pokazać mariaż przedstawicieli obu księstw. Napisano na nim: W górze - Fortes sic junguntur fortibus.
Niżej - In memoriam diei festi celebrati 1768 d. 6. Sept

Po przybyciu do Oleśnicy w 1793 r. (formalnie objął księstwo 26 maja 1795 r.) - książę poleca wykonać medal temu poświęcony i ponadto umieścić na dziedzińcu zamku płaskorzeźbę z herbem księstwa brunszwicko-oleśnickiego (Braunschweig-Oels. Na stronach niemieckich niekiedy podaje się nazwę księstwa Braunschweig-Lüneburg-Oels) wraz z sentencją. Herb ten już nie istnieje, został zniszczony po 1947 r. Z widokówki można tylko wnioskować o miejscu jego usytuowania.

Herb ten jest zbliżony do herbu z exlibrisu umieszczonego na jednej z książek ufundowanych przez księcia dla oleśnickiej biblioteki łańcuchowej, oraz w książkach Biblioteki Zamkowej. Na exlibrisie (rys. niższy z lewej) pokazano herb Brunszwików (godło - biały koń w prawo, w galopie, na czerwonym tle) i księstwa oleśnickiego. Na podstawie herbu z widokówki odtworzyłem kolorowy herb pokazany poniżej z prawej. Było to pierwsze odtworzenie tego herbu. Wymaga jeszcze dopracowania.

Herb z exlibrisu
Herb odtworzony z płaskorzeźby zamkowej. Rys. autor

Pan Piotr Jeszke przysłał zdjęcia, z których wynika, że podobny herb znajduje się na elewacji domu, w którym mieszkał kiedyś zarządca dóbr [1], [2] w Szczodrem. Dziękuję!. Podobne herby zachowały się w wielu starych budowlach byłego księstwa oleśnickiego. Pan Andrzej Łętos przysłał (dziękuję!) zdjęcie herbu w formie zapewne odlewu metalowego, umieszczonego na domu w Wojciechowie k. Bierutowa.

Herb na domu zarządcy dóbr w Szczodrem
Herb z rządcówki
w Wojciechowie k. Bierutowa


Herb z 1822 r. z rządcówki w Januszkowicach.
Ze zbiorów P. Oszczanowskiego. Płyta zaginęła po 1995 r.

Te trzy herby wskazują, że na domach poszczególnych zarzadców majątków wisiały herby księstwa. Na budynku zarządcy w Januszkowciach - poniżej herbu "brunszwickiego" wisiał herb "wirtemberski" z 1662 r.

W oparciu opowyższe herby wykonałem inny rysunek herbu księstwa brunszwicko-oleśnickiego, dodając właściwe kolory.


Rys. autor

Aby utrudnić kopiowanie herbów do publikacji drukowanych (co już się zdarzyło) zmuszony byłem zmniejszyć ich wymiary do minimum.


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI