Marek Nienałtowski
Skrzydło południowe zamku oleśnickiego z pięknymi stropami w salach na I piętrze
17.07.2024 r.

 


Fotografia pokazująca skrzydło południowe zamku i okna I piętra. Z lewej strony znajduje się skrzydło wschodnie.
Na pierwszym piętrze skrzydła wschodniego znajdowały się komnaty książąt podiebradzkich i później wirtemberskich.
Komnaty II piętra skrzydła wschodniego zajmowały ich żony. Wtedy skrzydło południowe
zajmowała rodzina książęca i obsługa

W 1697 r. Książę Chrystian Ulryk bierutowski uzyskał po swoim bracie zamek oleśnicki, ale nie zamierzał się do niego prędko przenosić. Rok później pochował trzecią swoją żonę. Pierwszej żonie nie zdążył wybudować pałacu, drugiej wybudował pałac Sybillernort (Szczodre), trzeciej Wilhelmineneort (Brzozowieć). Zamierzał kolejny raz się ożenić, aby uzyskać pieniądze, z posagu. W tym celu zaczął przebudowywać zamek, aby przyszła żona nie musiała wchodzić wysoko po schodach. Dlatego byłe pomieszczenia żon książęcych na II piętrze skrzydła wschodniego przebudowywał na salę paradną (przyjęcia gości, obiady rodzinne z orkiestrą, występy teatralne). Ale robił to zbyt opieszale i nie zdążył na przyjazd żony. Dla przyszłej żony przewidział 4 sale na I piętrze skrzydła południowego i w nich zamierzał stworzyć dla niej namiastkę pałacu [3] - barokowe wnętrze ze stropami przedstawiającymi postacie z mitologi greckiej. Okna tych sal pokazano na powyższym zdjęciu.


Plan I piętra skrzydła południowego przed przebudową w 1965 r. Widoczne sale 1, 2, 3, 4.
Sala 2 została chyba ze względów politycznych w 1953 r. zamalowana (napisy niemieckie?), a stiuki skute.
Dlatego niżej będą przedstawione stiuki sal 1, 3, 4.

Dekoracja w komnacie nr1


Fragment dekoracji stiukowej stropu (sufitu), na którym przedstawiono postacie z mitologii greckiej - Amor,
Psyche i jej dwie starsze siostry. Na obramieniu (bordiurze) widoczne wici akantu i girlandy[4]. Wszystkie zdjęcia autora


Powiększenie postaci - z lewej Psyche, wyżej jej siostry, z prawej amor

Dekoracja w Komnacie nr 3
(Komnata Zofii)


Fragment dekoracji stiukowej stropu Komnaty Zofii, pokazującej nieudane porwanie Dejaniry przez centaura Nessosa,
którego śmiertelnie ranił z łuku jej mąż Herakles. Na wszystko patrzy z nieba Zeus z małżonką Herą.
Na obramieniu wici akantu i muszle [4]


Główni bohaterowie stiuku: Centaur Nessos i Dejanira.

W rogach obramienia umieszczono na kartuszach zdarzenia z mitów greckich [4].

Apollo strzelający z łuku do smoka Pytona
Porwanie pięknego Ganimeda przez orła
Apollo próbujący porwać Dafnę
Satyr Marsjasz obdzierany ze skóry przez Apolina

 

Kominek z komnaty Zofii


Kominek [4]


Medalion z popiersiem księżnej Zofii


Orzeł osłaniający skrzydłami gniazdo

Dekoracja w Komnacie nr 4


Fragment dekoracji stiukowej stropu komnaty z przedstawieniem Wenus i dwoma Erosami [4]

Płaskorzeźba przedstawiająca Wenus
Płaskorzeźba przedstawiająca jednego
z Erosów
   
 
W narożach dekoracji sufitowej postacie czterech komediantów tańczących pod baldachimem [4]

Książę pojechał po żonę do Güstrow (zima, sanie, on miał 48 lat, droga 450-570 km, zależnie od wyboru trasy). Ślub odbył się 6 grudnia 1700 r. Wrócił z żoną do Oleśnicy ok. lutego 1701 r. Zapewne nie były gotowe sale na uroczyste przyjęcia w skrzydle wschodnim - dlatego uroczystości ślubne dla dworu oleśnickiego odbyły się chyba w skrzydle zachodnim na II piętrze (pokazane strzałką na powyższym zdjęciu), gdzie wtedy była dostępna duża sala, w której odbywały się wcześniej koncerty muzyczne i przedstawienia teatralne [2]. Pewne jest, że w tej sali odbyły się 21.VI. 1702 r. obchody 40-lecia urodzin księżnej Zofii (fajerwerki [5]), po czym tę salę nazwano Salą Zofii (Sophien-Saal)[2].

Chyba potem najprędzej przygotowano salę nr 3, która stała się jej sypialnią - ja ją nazwałem Komnatą Zofii i ta nazwa się przyjęła. Mieszkała w niej 2-3 lata. Po śmierci męża (1704 r.) musiała przenieść się do siedziby wdowiej, która znajdowała się w zameczku Podiebradów w Zbytowej, gdzie przebywała do swojej śmierci w 1738 r. Jej siostrą była królowa Danii, dlatego miała wysoki status w księstwie oleśnickim i szacunek synów księcia Chrystiana Ulryka - Karola Fryderyka i Chrystiana Ulryka II, którzy byli duńskimi pułkownikami.

Literatura:

  1. Katalog zabytków sztuki. Oleśnica. Bierutów i okolice. PAN. W-wa. 1983
  2. Mrozowicz W., Księgozbiory książąt oleśnickich - zarys historii, pozostałości, w: Czeska historia Śląska ze szczególnym uwzględnieniem Oleśnicy i księstwa oleśnickiego, red. Wojciech Mrozowicz. Wrocław-Oleśnica 2017
  3. Nienałtowski M., Wirtembergowie. Książęta na Oleśnicy, Bierutowie i Dobroszycach, Oleśnica 2019
  4. Nienałtowski M., Zamek książęcy w Oleśnicy. Od czasów piastowskich po współczesność. Katowice 2017
  5. Fajerwerki na medalach Chrystiana Ulryka - księcia na Bierutowie

Od autora • Lokacja miastaOleśnica piastowskaOleśnica PodiebradówOleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r.Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstwDrukarnie NumizmatyKsiążęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla OleśnicyArtyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje • BibliografiaLinkiZauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli
Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI