Marek Nienałtowski
Krótka historyjka z fotografem oleśnickim Maxem Bergelem w tle
30.09.2023 r.
Zdarza mi się otrzymywać od kolekcjonerów zdjęcia, z których można ułożyć małą historyjkę, mogącą zaciekawić czytelników. Poniżej dwa zdjęcia otrzymane od Danuty Obrębskiej-Kubik.
Na pierwszym z nich widać średnio zamożne małażeństwo z dwójką córek. Zdjęcie zrobiono w atelier, które istniało od 1877 r. pod adresem Ohlauer Strasse 29 (3 Maja), czyli prawie na końcu tej ulicy. Mieściło się w budynku zwanym Deutsche Haus (Niemiecki Dom), stanowiącego własność Fritza Göhliga. Od 1904 r. atelier zaczał wynajmować Max Bergel i był 10-ym i jednocześnie ostatnim fotografem je zajmującym [1]. Nie wiadomo kiedy przeniósł się bliżej centrum miasta - do atelier przy Ohlauer Strasse 14 (skrzyżowanie ul. 3 Maja z ul. Młynarską). Pod tym adresem był wzmiankowany dopiero w 1935 r. Zajmował je (on lub jego następcy, zachowujący nazwisko) może do końca 1944 r. Sądzić należy, że M. Bergel był dobrym fotografem, bo znane są jego zdjęcia artystyczne, w tym portrety, także te zamieszczane w książkach. Nie oszczędzał na wywoływaczach i utrwalaczach - poniższe zdjęcie ma ok. 100 -115 lat i sylwetki członków rodziny są wyraźne i nie poplamione.
Na zdjęciu widać podłogę atelier pokrytą jakąś starą wykładziną, a tło fotograficzne jest wypłowiałe.
Wskazuje to, że właściciel Domu Niemieckiego oszczędzał na wydatkach.
Jedynym ciekawszym elementem jest biały stolik przykryty serwetką
Dalsza historia tego zdjęcia związana jest z dziewczynką stojącą z lewej strony. Najpewniej rodzice byli ewangelikami i dlatego córka musiała mieć zdjęcie z konfirmacji, czyli pierwszej komunii, która u ewangelików odbywa się w wieku 15-16 lat. I ten fakt widzimy na poniższym zdjęciu
Panienkę z powyższego zdjęcia pokazano w dniu konfirmacji na świątecznej wytłaczanej tekturce.
To zdjęcie także pochodzi z atelier M. Bergela, pomimo, że nie widać na tekturce
żadnego firmowego nadruku. Natomiast widać ten związek na niżej powiększonym zdjęciu
Ten sam biały stolik wskazuje, że to zdjęcie wykonano także u Bergela. Widać już inne (modernistyczne?) tło fotograficzne,
a niedostatki podłogi przykrywa jakaś skóra.
Może to świadczyć, że Bergel dobrze sobie radził z konkurencją bardziej znanych fotografów Maxa Herdena i Otto Muecke - musiał mieć stałych klientów i zyski.
Stolik w innych zdjęciach Bergela [1]
Widać, że tła się zmieniały i kwiaty w wazonie były wymieniane.
Bergel dodawał również interesujące meble
Cztery podglądówki głównie z ebay.de
Literatura:
-
Nienałtowski M., Szybkowski B., Historia fotografii w Oleśnicy 1839-1944, Opole 2016
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI