Marek Nienałtowski
Pomnik Ery Kosmicznej
12.08.2003 r.

Pomnik Ery Kosmicznej (inna nazwa - Pomnik Kosmonautów) rozmieszczono w dawnej fosie miejskiej w 1972 r. (wg autora pomnika w 1969 r.). Pomnik stanowią - kamienna niecka wyłożona kostką bazaltową i aluminiowa konstrukcja stanowiąca pomnik. Autorem pomnika był ówczesny docent ASP Jerzy Boroń z Wrocławia, przy współpracy prof. Alojzego Gryta). Jest to jedyny na Dolnym Śląsku pomnik, wzniesiony dla upamiętnienia wypraw kosmicznych.

Na murze, będącym pozostałością przedbramia Bramy Oławskiej (d. Wrocławskiej), lub muru - parkanu, umieszczono napis "Dnia 12.04.1961 r. z terenu Związku Radzieckiego wyruszył na zwycięski podbój przestworzy pierwszy człowiek Jurij Gagarin - Cześć i chwała bohaterskim zdobywcom kosmosu".

Obecne (2003 r.) otoczenia pomnika. Na murze nie ma inskrypcji.
Pomnik i mur pokryty malowidłami


Tekst inskrypcyjny umieszczony w 1972 r. na murze

Widok metalowego elementu pomnika bezpośrednio po instalacji. Dalej, na murze widać napis intencyjny.
Autor zdjęcia W. Zaborski.
Własność DŻS PiMBP Oleśnicy
Autor zdjęcia Jan Jaworski
Własność DŻS PiMBP Oleśnicy

W miejscu pomnika była kiedyś fosa miejska i jeszcze przed 1960 r. płynęła rzeka Oleśnica (Oelsbach). Rzeka później została przykryta warstwą ziemi i jej pozostałości płyną w rurach pod pomnikiem.

Wg informacji w gazecie "Oleśniczanin" z 27.01.2006 r. pomnik ten ma ulec likwidacji. (tam moja walka o zachowanie pomnika). W innym mieście ten pomnik byłby wykorzystany marketingowo w celu ściągnięcia turystów. Nie chcąc, aby w Oleśnicy niszczono pomniki (bez jednoczesnego stawiania nowych) rozpocząłem akcję powiadamiania wpływowej opinii publicznej - głównie współpracowników twórcy pomnika - profesorów z ASP we Wrocławiu i Jego rodziny.

Po tym jak nie udało się zniszczyć pomnika - wykonano jego remont.

Pomnik w trakcie remontu (27.09.2007)
Po wykonaniu remontu (6.10.2007).
Fot. Ryszard Bober

Przypadkowo oczyszczenie pomnika zakończyło się 4.10. 2007 r. tj. w 50-lecie wystrzelenia pierwszego sztucznego satelity ziemii. Przez prawie 40 lat pomnik "wrósł w miasto". Niestety, nie jest wykorzystywany promocyjnie (jeden z dwóch polskich pomników poświęconych podbojom kosmosu), w opisach miasta pomijany, na niektórych mapach miasta nieuwidaczniany (sytuacja ta ulega poprawie).

P.S. Przez kilka lat szukałem informacji o autorze pomnika - Jerzym Boroniu. Kilka razy pisałem do ASP we Wrocławiu z prośbą o przysłanie notki biograficznej. Bez skutku. Dopiero niedawno (16.08.2010 r.) odezwał się do mnie Jacek Boroń, bliski krewny Jerzego. Pan Jacek podjął starania o zebranie informacji i umieścił ją w internecie. Zatem po miesiącu odnalazł klepsydry [1], [2], które mi przysłał (dziękuję!).


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI