Dlaczego burmistrz Oleśnicy J. Bronś na swoim blogu okłamał gimnazjalistę w sprawie "Domu na Murze"?
14.08.2010 r.
przeredagowano 23.09. 2018 r.

Wstęp
Niżej pokazano fragment planu miasta (Zaułek Młyński, ob. ul. Młynarska) pozwalający lepiej zrozumieć dalsze zagadnienia.

Fragment planu Oleśnicy z 1899 r. z uzupełnieniami z 1911 r.

Na powyższym planie pokazano:

  1. " Dom na Murze" stoi w odległości 3 m od muru. Jest stosunkowo szeroki i wybudowany został na gruncie książęcym przed 1882 r. Być może wybudowano go przed w 1868 r., bo w tym miejscu stał w tym czasie jakiś budynek, ale mógł być drewniany. Do boku tego domu przylega jakaś budowla, do kórej sięgał wysoki mur kurtynowy (czyli ten, który otaczał całą Oleśnicę).
  2. Linią kropkowaną pokazano zasięg terenów książęcych. Jak widać obejmuje Dom na murze i dalej 1/2 muru w szerokości magazynu, oznaczonego jako (3) i potem przebiega wzdłuż muru. Ten mur kiedyś nazywał się parkanem i miał znaczenie obronne (obecnie wiadomo, że to zwykły mur oporowy). Objęcie połowy muru władzą księcia może mieć istotne następstwa - miasto nie przykładało wagi do remontów murów - czyli pół muru przylegającego do magazynu mogła być nieremontowana.
  3. Magazyn (spichlerz)- ciemniejszy kolor prostokąta oznacza, że był wybudowany po 1899 r. , a przed 1910 r., bo ten plan był modyfikowany w 1911 r.
  4. Inny magazyn wybudowany przed 1899 r., dalej istnieje i jest obecnie wykorzystywany.
  5. Rzeka Oleśnica (faktycznie kanał wybudowany ok. 1600 r.) napędzająca latem młyn. Po przeciwnej stronie wybudowano maszynownię parową (po ok. 1930 r. - już elektryczną) napędzającą młyn w razie braku wody.


Z prawej widoczny magazyn (spichlerz) oznaczony wyżej jako nr 3. działający jeszcze w 1997 r.
(wg opinii mieszkańców wtedy był remontowany). Z lewej widoczny Dom na murze,
przed nim mur, dalej zabudowania nieczynnego młyna. Fot. Marek Duszyński 2003 r.

Przed 2005 r. magazyn kupił Zakład Ogólnobudowlany Wzórbud Grzegorz Wzorek, podobno od Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" lub firmy, która przejęła PZGS. Nie wiadomo czy po zmianie właściciela magazyn miał być remontowany, czy przebudowany na mieszkania, Podobno dwaj eksperci oleśniccy orzekłi w ekspertyzie, że magazyn nie nadaje się do remontu i już w dużym tempie w czerwcu 2005 r. był rozebrany. Chociaż stojący nieopodal inny budynek magazynowy, starszy, został odnowiony i jest ciągle używany.

Czy Dom na Murze zagrażał widocznemu niżej murowi?


Widoczny mur jest obciążony tylko Domem na Murze (oraz ziemią). Mur za magazynem (z prawej) był obciążony
ziemią i resztkami rozebranych budowli


Po rozebraniu magazynu, ukazała się część muru niewidoczna przez prawie 100 lat.


Odkryty mur po wyburzeniu magazynu


W miejscu gdzie stoi taczka widoczna jest chyba wylana ława fundamentowa i na niej będą stawiane mury nowego budynku.
Ten odcinek w dalszej analizie [1] był badany na stateczność i przekrój w tym miejscu oznaczono jako C-C

Cała analiza wpływu Domu na Murze na stateczność muru obok oraz stateczność muru przy nowym budynku, znajduje się w ekspertyzie [1] wykonanej dla potrzeb UM Oleśnicy. Najważniejsze w niej dla zrozumienia dalszego tekstu są strony 29-34. Z nich wynika:

Wniosek1. Obciążenie jakie przekazują fundamenty Domu na Murze nie wpływa na obciążenie muru (s. 34), czyli Dom na murze nie obciąża murów. Czyli nie będą się one odchylały od pionu na skutek istnienia tego domu !!!

Natomiast inna sytuacja występuje w miejscu odkrytym po wyburzeniu magazynu. Okazuje się, że według ekspertyzy ze s. 32 -34, w miejscu niżej pokazanym (autorzy ekspertyzy tego nie podali, ale można sądzić, że jest to wskazane miejsce na rysunku) występuje niestateczność muru.

Kolorem czerwonym pokazano zasięg niestateczności (obliczeniowej) odcinka muru
Na rysunku pokazano: z lewej przekrój muru na odcinku pokazanym na sąsiednim zdjęciu, z prawej ściana nowej kamienicy [1]

Bardzo schematyczne przedstawienie umiejscowienia niestatecznego odcinka muru (pokazanego czerwoną strzałką). Widać, że jest on oddalony od rozpatrywanego Domu na murze. Wykorzystano fragment fotografii Marka Duszyńskiego i "wyciągnięto" (photoshop) mur przed budynek rozebranego już spichlerza.

Wniosek 2. Stateczność muru na obrót nie jest spełniona !!! (w ekspertyzie napisano to większą czcionką, pogrubioną i z trzema wykrzyknikami).

Znaczy to, że któregoś dnia lub nocy, w tym miejscu mur oporowy może przewrócić się (może na mur budynku?). Wtedy zacznie się "zabawa" w odbudowanie muru od tyłu, co nie będzie tanie. Na niestateczność muru w tym miejscu nie ma żadnego wpływu Dom na Murze.

Można było przed postawieniem domu wzmocnić mur. Taką decyzję musiał podjąć jego właściciel - UMO, czyli burmistrz J. Bronś. Może burmistrzowi się nie chciało, a wykonawca domu się spieszył i zaczął stawiać budynek przed remontem muru. W rezultacie ewntualne koszty remontu muru od tyłu będą się liczyć w setkach tysięcy złotych i będą znacząco większe niż naprawa muru na etapie budowy domu. Jeśli padający mur uszkodzi ścianę kamienicy - koszty poniesie miasto. Nie wiem czy burmistrz J. Bronś w ogóle czytał tę ekspertyzę.

Burmistrz J. Bronś okłamuje ucznia gimnazjum

Remigiusz Szczuraszek uczeń III klasy gimnazjum oleśnickiego, w trosce o zachowanie oleśnickich zabytkowych budowli, wysłał na blog burmistrza Oleśnicy następujące pytanie:

Panie Burmistrzu. Jakie są konkretne powody wyburzenia zabytkowej kamienicy przy ul. Sejmowej 10? Ponoć chodzi o mur obronny, że przez niego się wali. Większość osób twierdzi, iż dom może spokojnie stać, bo nie zagraża murowi. Jeśli to prawda, że murowi nic nie zagraża to nie można dać go na przetarg? Jest dużo zwolenników z prośbą o nie burzenie kamieniczki. Ona daje temu miejscu i tym młynom piękny urok.
[2010-08-07]

Odpowiedź burmistrza:

Jednoznaczna opinia ekspertów wskazuje, że budynek ten stanowi bezpośrednią przyczynę odchylania się zabytkowych murów obronnych, na których został posadowiony. Chciałbym podkreślić, że ten budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, w przeciwieństwie do murów kurtynowych, którym zagraża. Dlatego nie można go wystawiać na przetarg, ponieważ ewentualny nabywca nie byłby w stanie go wyremontować bez naruszania murów. Pozdrawiam.

Po przeczytaniu odpowiedzi uczeń był zaskoczony i dlatego zapytał, co o tym sądzę. Ogólnie uważam, że jest to mało wiarygodne uzasadnienie chęci zburzenia tego budynku.

Burmistrz napisał: Jednoznaczna opinia ekspertów wskazuje, że budynek ten stanowi bezpośrednią przyczynę odchylania się zabytkowych murów obronnych, na których został posadowiony.

Okazuje się, że burmistrz J. Bronś nie czytał ekspertyzy, ona mówi, że budynek ten nie ma wpływu na odchylanie się murów (które wg mnie, w tym miejscu, nie są obronne, a raczej jest to mur oporowy). Burmistrz Bronś nawet nie wie, że mur kurtynowy dawno rozebrano.

Burmistrz napisał: Chciałbym podkreślić, że ten budynek nie jest wpisany do rejestru zabytków, w przeciwieństwie do murów kurtynowych, którym zagraża.

Mój komentarz:
Na witrynie UM znajduje się Program opieki nad zabytkami Miasta Oleśnicy w latach 2007-2010-treść programu   i w nim Załącznik Nr 1. zatytułowany ZABYTKI NIERUCHOME W GMINNEJ EWIDENCJI ZABYTKÓW. W tym spisie (zabytków) wymieniono: ul. Sejmowa 10, dom mieszkalny, mur. ok. 1868 r. na terenie międzymurza, na reliktach wewnętrznego pierścienia murów miejskich.

Tak więc, Dom na Murze widnieje w gminnej ewidencji zabytków i dlatego trzeba było uzyskać zgodę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków na jego zburzenie. Konserwator taką zgodę wydał bo, został wprowadzony w błąd podobnie, jak i mieszkańcy Oleśnicy. Ponadto burmistrz j. Bronś nie ma pojęcia o murach tam istniejących. Myślę, że burmistrz powinien wiedzieć, że w tym miejscu nie ma już muru kurtynowego, jak napisał (ostatki zburzono w latach 70-ych), a obliczenia dotyczą innego muru o nazwie Parkan. Być może, nie jest to i Parkan, a zwykły mur oporowy. Wiadomo, że budynek nie zagraża tym murom.

Burmistrz napisał: Dlatego nie można go wystawiać na przetarg, ponieważ ewentualny nabywca nie byłby w stanie go wyremontować bez naruszania murów.

Mój komentarz:
Nie jest to prawdą. Jak się dowiedziałem, istniał nabywca, który chciał go kupić w przetargu i wyremontować, wiedząc, że ten dom niczemu nie zagraża. Jedyne zagrożenie, jaki stwarzał ten dom, to chęć nabywcy umieszczenia w nim muzeum. Zamiar umieszczenia w nim MUZEUM to, być może, główny realny powód chęci jego rozebrania. Istniał i inny nabywca, chcący w nim ulokować małą gastronomię i izbę pamięci. Są to bardzo znani mieszkańcy Oleśnicy.

Jestem zdania, że nowy budynek nie powinien przylegać do murów. Mur powinien być widoczny, dostępny na całej długości. Wtedy istniałaby możliwość wykonania remontów. Jak wygląda teren obok Domu na Murze [1], [3], [4], [5], na tym zdjęciu widać w głębi część niestabilną muru [2].


Dodano 18.08.2010 r.
List czytelnika
Szanowny Panie, zdaje sobie sprawę , że być może mój list do Pana jest tylko przysłowiowym zawracaniem Panu głowy, ale czytając Pana i innych osób komentarze i uwagi dotyczące wyburzenia "domu przy murze" chciałbym wskazać na ewentualny następny dom, który jest też już przez naszych włodarzy miasta przeznaczony do wyburzenia - jest do dom przy ulicy Hallera nr 11 (obecnie już zamurowane w nim drzwi i okna). Aż ciśnie się na usta wołanie - dlaczego nie szanujemy zabytkowej (tak to należy oceniać według mnie) substancji miasta, które tak zostało przez historię i LUDZI zniszczone i obecnie jest w sposób wręcz głupi nadal pozbawiane tego, co o nim świadczy, jako mieście z przeszłością!

Pamiętam, że przed kilkunastoma laty był na ul. 11 Listopada piękny dom, w stylu willi, z przecudnym gankiem - został rozebrany, po nim został zarośnięty plac (z działką na której był posadowiony sąsiaduje przez płot przedszkole). Taki sam los zapewne spotka i dom przy murze i dom z ulicy Hallera. Smutne jest, że ci, którzy "rządzą" w naszym mieście mają techniczne wykształcenie, a ich poziom postrzegania na to, co jest przeszłością jest taki, że miasto staje się tylko "przyjazne" dla developerów budujących gdzie się da, jak się da i nie licząc się, że ktoś kiedyś będzie MUSIAŁ mieszkać w pozbawionym uroku i ładu mieście.

Pisze ten list do Pana prywatnie, pod wrażeniem pana walki o to, aby Oleśnica była miastem na miarę tego, jakim była kiedyś, przed laty, kilkoma, kilkunastoma i kilkudziesięciu...
(nazwisko i imię do wiadomości autora strony).


Literatura

  1. http://files.olesnica.pl/Zamowienia7/Mury/Przekroje.pdf
  2. http://www.panoramaolesnicka.pl/artykul,Zostawcie_Sejmowa_10!,1874.htm


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI