Marek Nienałtowski
Kto rozpozna miejsce usytuowania tego domu?
20.10.2005 r.

Pan Paweł Szczegodziński przysłał zdjęcie (dziękuję) ciekawego domu wybudowanego najprawdopodobniej jeszcze w XIX w. Zdjęcie pochodzi z lat 60-tych. Wg opisu, dom znajdował się w okolicy zamku. Dokładny napis brzmiał "dom za zamkiem". Może ktoś ze starszych czytelników wskaże miejsce jego usytuowania.

Okazało się, że Pan Paweł samodzielnie, w oparciu o zdjęcia i mapki zamieszczone na stronie - próbował rozwiązać zagadkę. Jego zdaniem jest to dom pokazany na poniższej widokówce z 1900 r.

Widokówka ze zbioru Adama Fedorowicza

Za tą hipotezą przemawiają (analizę wykonywano na widokówce w dużym powiększeniu): identyczne "okienka" w dachu, identyczne okiennice i ramy okienne oraz analogiczne usytuowanie domu na dość dużym nachyleniu terenu. Z mapki okolic zamku wynika, że wejście do niego także znajdowało się z południowo-wschodniej strony.

Pozostaje oczekiwać, że ta hipoteza zostanie potwierdzona przez osobę pamiętającą ten dom przed jego zburzeniem w połowie lat sześćdziesiątych. Prawdopodobnie odbyło się to równolegle z burzeniem byłego browaru książęcego i innego domu, stojących obok zamku.

6 lutego 2006 r. napisała do mnie Pani Joanna Szymańska z informacją (dziękuję!), że Jej Mama rozpoznała dom pokazany na zamieszczonym zdjęciu, gdyż w nim mieszkała. Usytuowany był w miejscu pokazanym na powyższej widokówce. Mieszkali w nim dziadkowie Pani Joanny od początku lat pięćdziesiątych do 71 r. Chłopiec na zdjęciu to wuj Pani Joanny. Czyli dom został zburzony po 1971 r.

Co ciekawe, dom ten widniał na planie zamku z 1810 r., czyli mógł być wybudowany w XVIII w. Na tym planie pokazano także dwa inne domy, a może zabudowania gospodarcze? Zarys ich dachów widać obok wzmiankowanego domu na powyższej widokówce. Ostatnio udało się zdobyć inną widokówkę, wydaną przed 1899 r. na której te dwa domy pokazano. Wkrótce zostały zburzone gdyż na widokówkach z 1906 r. widnieje samotnie już tylko analizowany dom.

Jako ciekawostkę można dodać, że wybudowano te domy na skarpie konstrukcji obronnej, która była (w okresie jej budowania ok. 1603 - 1610 r.) platformą artyleryjską lub typowym bastionem narożnym. Potem przez tę konstrukcję przebiegła droga wiodąca na most zwodzony przez fosę (staw) i dalej do domów obsługujących zamek i do kawiarni książęcej. Budowa drogi i mostu spowodowały zniekształcenie bastionu. Następne zniekształcenia były wynikiem budowy tych domów. Stąd obecnie różne poglądy na dawny kształt i przeznaczenie tej konstrukcji obronnej.

I niespodziane odkrycie. Na niewyraźnej widokówce (z www.ebay.pl) widać ten dom z drugiej strony.

Okazuje się, ze stał on przy samym stawie zwanym Wałowym (Wallteich) i służył jako przystań dla łodzi turystycznych (przed 1905 r.). Chyba wcześniej był domem rybaka, dostarczającym ryby na zamek.

Widok na dom od strony zamku (1915 r.), z lewej płot odgradzający park zamkowy od ogólnodostępnej drogi.

Dom od strony ul. Wałowej, jeszcze nie przykryty roślinnością.
Widokówka z 1900-1905 r. www.allegro.pl

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI