Marek Nienałtowski
Fabryka mebli Grollmus

Stolarnia, a potem fabryka mebli Grollmus powstała w 1877 r. przy Luisen Thor, czyli przy budynkach dobudowanych od zewnątrz do przedbramia Bramy Luisy, wcześniej zwaną Namysłowską. Nie wiadomo pod jakim numerem, ale można sądzić, że pod nr 13, czyli w miejscu póżniejszej rozbudowy. W Oleśnicy Grollmus konkurował z fabryką mebli Otto Pohla. Być może, że Grollmus robił meble bardziej popularne, chociaż można sądzić, że wykonywał także meble na zamówienie - kunsztownie rzeźbione z litego drewna. Niestety, nie natrafiono jeszcze w Oleśnicy, ani na aukcjach internetowych na meble z tej firmy.

Znaczący rozwój firmy zapoczątkował w 1889 r. Robert Grollmus. Poniższe ogłoszenie wskazuje, że zmarł w wieku 32 lat. Natomiast ze zdjęć może wynikać, że żył znacznie dłużej. Być może, że jest to ktoś z rodziny, też mistrz stolarski o tym samym imieniu.

Robert Grollmus [3]
Ogłoszenie z Lokomotive an der Oder o śmierci Roberta Grollmusa w 1898 r.

Dalszy rozwój firmy związany był z jego synem Fritzem i zapewne wnukiem Fritzem Juniorem.

Robert Grollmus z synem Fritzem i wnukiem [3]
Reklama firmy w Adress Buch 1921 r.

Brak jest dokładnych informacji na temat rozbudowy firmy. Z powyższej reklamy z 1921 wynika, że firma mieściła się pod nr 13 (Luisenstrasse, Nachodstrasse, Lwowska). Jednocześnie wiadomo [2], że w tym czasie firma zajmowała budynki pod nr 12, 13 tej ulicy i pod nr 1-3 Magazinstrasse (ul. J. Kilińskiego) co pokazano na poniższym planie z 1899 r. z uzupełnieniami z 1911 r. Przy czym na planie za widoczną rzeką Oleśnicą widać hale fabryczne, które miały znaczną kubaturę. Być może, też należały do Grollmusa. Budynki o wymienionej numeracji należały do Grollmusa jeszcze w 1933 r., co może wskzywać, że należały aż do 1945 r.

Fragment planu Oleśnicy z 1899-1911 r. Kropkami oznaczono budynki fabryki R. Grollmus. Wyżej na Hinterhäuser 7 kropką zanaczono dom mieszkalny rodziny Grollmus
Rejon rozmieszczenia fabryki R. Grollmus ok. 1910 r.

Znacząca rozbudowa fabryki zapewne nastąpiła w 1930 r. wraz z zbudowaniem budynku wystawienniczo-biurowego. Być może, wtedy także rozbudowano hale produkcyjne. Nie wiadomo co mieściło się w stojącym obok, przy ulicy, budunku nr 12. Czy też były to hale produkcyjne? Fabryka wówczas zatrudniala 180 osób.

Reklama Firmy [1]. Kliknij, aby powiększyć. Budynek nr 12 przedstawiono razem, jeszcze
w 1933 r. stanowił własność
R. Grollmusa
Budynek wystawienniczo - biurowy w 1930 r. [3]. Wg ówczesnej numeracji
miał nr 13, dalej widać niski budynek
o numerze 14
Fabryka oznaczona kropkami
na fragmencie planu z 1939 r.

W 1939 r. fabryka zatrudniała ok. 250 osób.


Stan obecny budynków fabrycznych nr 13 (z prawej) i nr 2 (z lewej

Po 1945 r. członkowie rodziny założyli sklep meblarski w Niemczech w Germering.


Reklama firmy, z zaznaczeniem wcześniejszego istnienia w Oels
http://www.grollmus.com/

Fabryka szczotek Otto Grollmus w Bierutowie

Nie wiadomo, czy Otto Grollmus był rodzinnie związany ze stolarzami z Oleśnicy. Poniżej dom, w którym (na zapleczu?) mieściła się fabryka szczotek w Bierutowie przy ul. Różanej 6.


Reklama firmy Otto Grollmus. Z kolekcji Marka Górnickiego

Na odwrocie znajdowało się miejsce na wystawienie rachunku. Wynika z niego, że firma istniała w latach 30-40 XX wieku. W adresbuchu Bierutowa z 1935 r. Otto Grollmus wystęuje jako Bürstenmacherein (wytwórca szczotek?). Mieszkał chyba na piętrze tego budynku razem z żoną (a może matką?) Otylią, która już w 1935 r. była wdową.

Literatura

1. Das Buch der Stadt Oels in Schlesien / hrsg. vom Magistrat der Stadt Oels in Schlesien anläßlich des 675 jährigen Stadtjubiläums. Bearb. vom Schlitzberger. Berlin. 1930
2. Heilmann Ch., http://www.gca.ch/Oels.htm
3. http://www.grollmus.com/unternehmen/historie/

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
 Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
 Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI