Marek Nienałtowski
Herb i pieczęcie Dobroszyc
18.08. 2025 r.

Jeszcze w w końcu XIX w. w siedzibie władz miasta Dobroszyce były przechowywane: Akt lokacji miasta nadany przez księcia oleśnickiego Sylwiusza Nimroda z 10 lipca 1633 r. oraz dokument dotyczący przemianowania przez księcia Juliusza Zygmunta nazwy miasta Dreske na Juliusburg 27 lutego 1676 r. Zatem pojawiła się pieczęć SIGILLUM. MUNICIPII. IULIUSBURG. 1676. Na niej H. Saurma [2] odczytał, że przedstawia w owalnym polu pieczęci dwie wieże z krenelażem, pomiędzy którymi znajduje się zamknięta brama z ukośną belką. Nad nią, jako nieistotna ozdoba, unosi się uskrzydlona główka aniołka, która kiedyś błędnie była interpretowana jako lecący orzeł. To co zobaczył na pieczęci pokazał na poniższej ilustracji.

 


Herb Dobroszyc według Saurmy [2]
 

Dalej napisał "Barwy herbu dawnej, małej rezydencji, zostały dawno zapomniane, o ile kiedykolwiek były dokładnie określone. Ilustracja w rękopiśmiennej Topografii Wernera (z 1750 r.) ukazuje bramę otwartą, a w niej - ukośnie ustawioną gałązkę z dwoma zielonymi liśćmi u góry i jednym na dole. Nie jest wcale nieprawdopodobne, że właśnie ta wersja jest właściwsza i że herb miał pierwotnie nawiązywać do wcześniejszych, dziś nieznanych właścicieli miasta..."


Rysunek herbu wg. F.B. Wernera z ok. 1750 r.

Natomiast Otto Hupp w książce [1] wydanej w 1894 r. odnalazł jeszcze inne pieczęcie i skorygował opinię Saurmy o kształcie pieczęci z 1676 r. Nie była owalna - miała średnicę 30 mm. Podał też opis herbu przedstawionego niżej z lewej.

  Na czerwonym tle srebrny zamek z dwiema wieżami, nad którymi unosi się główka aniołka; w otwartej bramie ukośnie umieszczona zielona gałązka z dwoma liśćmi u góry, jednym u dołu, przypominającymi liście winorośli.

Istniał wóczas stempel owalny: "* SIGILLUM. MUNICIPII. JULIUSBURG. * 1676" (25 x 21 mm) pochodzący z początku XVIII wieku.
Ponadto kolorowy stempel: "MAGISTRAT ZU JULIUSBURG 1846" (owalny, 34 x 28 mm).
Ukazują one ten sam obraz: Na tarczy, nad dwiema wieżami zamku, unosi się główka aniołka, w bramie zamku umieszczona jest gałązka - ale zawsze o trzech listkach. Rzadko, jednak, spotyka się przedstawienia z czterema liśćmi. Główka aniołka nie powinna być przedstawiana w całości, lecz tylko jako główka aniołka bez ciała. Hupp uważa, że powinno się go tak właśnie zachować.

Aniołki zostały wprowadzone do herbów księstwa oleśnickiego przez księcia Chrystiana Ulryka jako ochrona miasta przed skutkami wojen [5].

W latach 1933-1936 wszystkie miasta i powiaty miały swoje herby zatwierdzić. Herb Powiatu został zatwierdzony (obecnie jest inny), natomiat herb Dobroszyc chyba nie został wysłany, gdyż Dobroszyce wówczas już były wsią.

Z prawej wersja herbu poprawiona przez Michała Marciniaka-Kożuchowskiego i przyjęta uchwałą 6 maja 2003. Jak widać autor poprawionej wersji odszedł nieco od opisu O. Huppa. Anioł zwyczajowo jest koloru białego (zobacz herb Twardogóry).

Herb Dobroszyc wg. O. Huppa 1894 r.
 
Aktualny herb Dobroszyc.
Wektoryzacja - Bastianow
Rozbudowany herb - anioł trzyma tarczę herbową.
Wrota zamkowe i rozmieszczenie liści jest inne.
Zalepka do kopert z ok. 1900-1915
Może najwcześniejszy powojenny Herb Dobroszyc?

W ramach humoru - jak opisał herb Dobroszyc program AI? Herb gminy Dobroszyce przedstawia "w polu czerwonym srebrnego kroczącego lwa, trzymającego w łapie złotą gałązkę dębu z trzema liśćmi i dwoma żołędziami. Wzór ten jest historycznie związany z herbem książąt oleśnickich, którzy posiadali Dobroszyce" - ktoś może to uznać za prawdę!!!

Literatura:

  1. Hupp O. Die Wappen und Siegel der deutschen Städte, Flecken und Dörfer. Frankfurt a/Main 1894
  2. Saurma-Jeltsch. Hugo., Wappenbuch der schlesischen Städte und Städtel. Berlin 1870
  3. Strzyżewski W. Treści symboliczne herbów miejskich na Śląsku, Ziemi Lubuskiej i Pomorzu Zachodnim do końca XVIII wieku. Zielona Góra 1999
  4. Znamierowski A., Wielka księga heraldyki. Warszawa 2008
  5. Oddajemy nasze miasto pod opiekę Boga" - anioły w herbach miast księstwa oleśnickiego

Od autora • Lokacja miastaOleśnica piastowskaOleśnica PodiebradówOleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r.Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstwDrukarnie NumizmatyKsiążęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla OleśnicyArtyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje • BibliografiaLinkiZauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli
Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI