ZAPOMNIANA PRACOWNIA
- INSTYTUT WITRAŻOWY A. SEILERA
Muzeum Architektury ul. Bernardyńska 5
50-156 Wrocław

Poniższy tekst z maja 2002 r. przysłał Pan Paweł Komolko - dziękuję !

Instytut Witrażowy Adolpha Seilera istniejący we Wrocławiu w latach 1846-1945 był najstarszym, największym i najdłużej, bo aż 100 lat działającym warsztatem wśród pracowni witrażowych powstałych w XIX wieku na Śląsku. Był to najbardziej znaczący warsztat witrażowy we Wschodnich Niemczech, a w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku należał do najpoważniejszych firm tego typu w Europie.

Instytut Seilera słynął przede wszystkim z witraży i oszkleń przeznaczonych do obiektów sakralnych, ale także do rezydencji, mieszczańskich kamienic i gmachów użyteczności publicznej.

Witraż z postacią Henryka IV Prawego, piastowskiego księcia wrocławskiego.

Większość produkcji firmy trafiała na Śląsk, choć w drugiej połowie XIX wieku liczne jej wyroby eksportowano również do Saksonii, Wielkopolski, na Pomorze, do Grecji i Austrii. W latach trzydziestych i czterdziestych XX wieku witraże wysyłano także do Ameryki Południowej via Hiszpania. Do dziś w Ratuszu w Barcelonie znajduje się witraż z Instytutu Seilera, powstały prawdopodobnie około 1929 roku.

Instytut Witrażowy oferował niemal wszystkie typy okien kościelnych: z kompozycjami figuralnymi, z elementami architektonicznymi, z mozaikami, z prostymi ozdobami. Do prywatnych budowli można było zamówić okna z figurami alegorycznymi, herbami, arabeskami, kwiatami, zdobione wzdłuż krawędzi. Oferowano również okna na klatki schodowe według najpiękniejszych wzorów, a także okna zwierciadlane (Spiegelfenster) najlepszej jakości. Materiałem, z którego wykonywano witraże i oszklenia w firmie było szkło reńskie i śląskie.

Witraże wykonywano najczęściej w technice mieszanej tzn. łączono w jednym witrażu wszystkie znane techniki witrażowe. Najstarsze zachowane witraże Seilera pochodzą z 1858 roku. Są to dwa witraże w kościele klasztornym w Marienthalu i zespół witraży oraz oszkleń w kościele w Dytmarowie.

Od początku XX wieku w warsztacie wykonywano znacznie więcej niż w poprzednim stuleciu witraży świeckich do wnętrz mieszkalnych i budynków użyteczności publicznej. Były to zarówno witraże secesyjne z typową dla tego nurtu stylizowaną florą i fauną, z egzotycznymi tancerkami, jak również witraże inspirowane miniaturami średniowiecznymi oraz XIX-wiecznym malarstwem rodzajowym i historycznym. W styczniu 1945 roku podczas bombardowania Wrocławia pracownia została zniszczona, a właściciele warsztatu, podobnie jak inni mieszkańcy, opuścili miasto.

Pojawiające się współcześnie na rynku antykwarycznym projekty witrażowe sygnowane nazwiskiem Adolpha Seilera świadczą o tym, że nie całe archiwum Instytutu spłonęło podczas wojny. Nie wiadomo jednak kto uratował część prac, ani jaka ich ilość ocalała.

Kurator wystawy dr Magda Ławicka prosi o kontakt osoby, które posiadają w swoich zbiorach projekty i dokumenty z Instytutu Seilera, bądź dysponują informacjami na temat losów archiwum warsztatu. Na planowaną wystawę złoży się 15 witraży, około 30 projektów, fotografie, korespondencja i dokumentacja Instytutu, a także reklamówki firmy z dawnych książek adresowych Wrocławia.

Wystawie towarzyszyć będzie bogato ilustrowana publikacja autorstwa Magdy Ławickiej "Zapomniana pracownia. Instytut Witrażowy Adolpha Seilera 1846-1945". Do nabycia w Muzeum Architektury.

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
Szukam sponsora do wydania książki o zamku oleśnickim
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI