Złoty klejnot medalowy wybity przez Sylwiusza Nimroda (z jego popiersiem) i przekazany oleśnickiemu bractwu kurkowemu z okazji uzyskaniu przez księcia tytułu króla kurkowego 9. 06. 1659 r. Źródło skanu [3] . Dodano 1.04.2015 r.
Marek Nienałtowski
Medale królów kurkowych i bractw kurkowych z Oleśnicy, Bierutowa i Dobroszyc.
Medale ofiarowane bractwom
Medale związane z bractwami (gildiami) kurkowymi (strzeleckimi) wybijano jako nagrodowe dla królów kurkowych - czyli zwycięzców strzelań do kura oraz okazjonalne (ważne zdarzenia, kolejne rocznice powstania bractwa, nadawanie sztandaru). Wiadomo, że oleśnickie bractwo powstało w 1511 r., (zapewne władze bractwa wcześniej tej wiedzy nie posiadali i przyjmowali jako rok powstania - 1600), bierutowskie w 1629 r. Bardzo prężne, później powstałe, było bractwo w Twardogórze i Międzyborzu. Obecnie w wielu miastach następuje odrodzenie bractw. Są one krzewicielami tradycji, wychowania w duchu miejskiego i państwowego patriotyzmu oraz propagatorami sportów obronnych. Próba odrodzenia bractwa kurkowego, którą zainicjowano na zamku oleśnickim nie doszła do skutku - nikt z władz miasta nie był tym zainteresowany (w okresie pokoju zanika znaczenie sportów obronnych), ponadto nie doceniono znaczenia bractwa w promocji miasta.
Znane są medale nadane królom kurkowym lub przekazane bractwom w okresie panowania Wirtembergów
Sylwiusz Nimrod
Poniżej pokazano dwa najstarsze medale nadane bractwom kurkowym na Śląsku.
|
|
|
Złoty klejnot medalowy wybity przez Sylwiusza Nimroda (z jego popiersiem) i przekazany oleśnickiemu bractwu kurkowemu z okazji uzyskaniu przez księcia tytułu króla kurkowego 9. 06. 1659 r. Źródło skanu [3] . Dodano 1.04.2015 r. |
|
Sylwiusz Nimrod dla syna
Medal ćwierćtalarowy (7,2 g), śr. 30 mm, wybity przez Sylviusza Nimroda dla swojego 11-letniego syna Sylwiusza Fryderyka,
który zdobył 5 czerwca 1662 r. tytuł króla kurkowego.
Medal był bity we Wrocławiu [3]
Chrystian Ulryk 1672 r.
Odrys złotego medalu [1]. Prawdopodobnie poświęcony strzelaniu do kura
z okazji 3. miesięcznicy ślubu księcia z Anną Elżbietą (13 czerwca 1672 r.).
Wtedy książę Chrystian Ulryk został Królem Kurkowym i medal podarował bractwu kurkowemu w Oleśnicy
[Skan medalu Własność W. B. P. w Opolu]
Chrystian Ulryk 1678
Medal złoty, śr. 37 mm, waga ok. 20 gram, z okazji strzelania do kura w dniu 14 lipca 1678 r.,
które wygrał 26. letni książę Chrystian Ulryk.
Czyli wybił medal dla siebie.
Medalier Johann Neidhardt. Źródło skanu [3]. Dodano 29.03.2015 r.
Order Fryderyka Augusta Brunszwika
Order ustanowiony po 1793 r. przez księcia brunszwicko-oleśnickiego Fryderyka Augusta. Został on także podarowany bractwu kurkowemu z Międzyborza. Włączono go do łańcucha nadawanemu królowi kurkowemu z Międzyborza. Łańcuch ten trafił po 1945 r. do prowincjonalnego muzeum w Niemczech i nie jest pokazywany. Szkoda, bo łańcuch ten jest cennym zabytkiem ze względu na ten order.
Poniższe 2 medale pochodzą z katalogu Medale Śląskich Bractw Strzeleckich Piotra Kalinowskiego [2].
Medal srebrny z okazji jubileuszu - 250 (powinno być 350) rocznicy bractwa kurkowego w Oleśnicy, której obchody miały miejsce w 1860 r. Awers: W napisie otokowym widnieje napis: Nec Aspera Terrent (Nie obawiaj się trudności). Pod koroną książęcą herb księstwa brunszwicko-oleśnickiego. Pod nim nazwisko projektanta G. Loos.
Krzyż srebrny, czyli wyższa nagroda niż medal - napisy jak wyżej, średnica 31 mm
Medal z okazji 275 rocznicy powstania Bractwa Strzeleckiego w Oleśnicy
 |
 |
|---|
Medal z okazji poświęcenia sztandaru Bractwa Kurkowego z Oleśnicy
 |
 |
Początkowo mało czytelną ilustrację medalu skopiowałem z gazety Oelser Heimatkreisblatt nr 7/90. Zatem ilustrację lepszej jakości przekazał Wojciech Mencel z Jeleniej Góry - dziękuję. Medal srebrny, waga 14,8 g, średnica 34,5 mm. Był wybity z okazji poświęcenia sztandaru bractwa (gildii strzeleckiej), które odbyło się 1-4 lipca 1900 r. W ten sposób przygotowywano się do świętowania 400-lecia bractwa w 1911 r. Na awersie napisano Fahnenweihe der Schützengilde. Oels i. Schls. 1-4 juli 1900 i pokazano herb Oleśnicy. Na rewersie w kartuszu umieszczono profil cesarza Wilhelma II. Napis w Kartuszu: Wilhelm II, Deutscher Kaiser. Projektant Behelm.
Medal wybity przez Bractwo Kurkowe Oleśnicy 1906.
 |
 |
Medal wybity w 1906 r. przez Bractwo Kurkowe Oleśnicy dla uczczenia 25 lecia panowania pary cesarskiej. Srebro, waga 19,1 g. Być może, na medalu cesarskim dobito tylko napis Bractwo strzeleckie Oleśnica? Fototgrafia od osoby chcącej zachować anonimowość (dodano postać lepszej jakości 22.09.2012).
Medal z okazji 400-lecia powstania Bractwa Kurkowego 1911.
 |
 |
 |
Powyższe zdjęcie dodano 22.09.2012 |
Awers: Puchar, poniżej napis: "10.-12.JULI 1911". Po bokach pucharu napis: "1511 - 1911". (i tu już prawdiłowa data). Dookoła wzdłuż krawędzi medalu napis: "SCHÜTZENGILDE OELS i/SCHLES. ZUR 400 JÄHRIGEN JUBELFEIER". Rewers: Duży Herb Oleśnicy. Srebro, waga 16, 8 g., bity, średnica 35,5 mm. Pod tarczą sygnatura projektanta "Oertel (Otto). Berlin". Medal od 1974 r. w zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Informację o medalu i jego skan uzyskałem od Wojtka Mencela z Jeleniej Góry - dziękuję. W środku dodano zdjęcie awersu oryginalnego medalu od oleśnickiego kolekcjonera chcącego zachować anonimowość.
Krzyż bractwa strzeleckiego z Oleśnicy z 1914 r. (dodano 11.02.2014 r.)
Zwycięzca patriotycznego strzelania w 1914 r.
Napis König Oels 1914.
 |
 |
Medal z balu bractwa z 1928 r. Fundatorem medalu był A. Waschke właściciel restauracji Eisernen Kreuz (Żelazny Krzyż) przy Breslauerstrasse 26.
Z kolekcji Jerzego Głuszka. Dodano 2024 r. |
|
Medal rocznicowy Bractwa Kurkowego z Bierutowa
 |
 |
Medal powyższy poświęcony był jubileuszowi 300-lecia Bractwa bierutowskiego. Na awersie ma on stosowny napis i widok zamku bierutowskiego oraz herbu Bierutowa. Skan medalu otrzymałem od Pana Zbigniewa Obrębskiego (dziękuję!), byłego Bierutowianina, a obecnie mieszkańca Kanady. Pomoc w uzyskaniu skanu udzieliła Pani Danuta Obrębska-Kubik.
Medal dotyczący Bierutowa (dodano 22.09.2012)
 |
 |
|---|---|
Popiersie następcy tronu Wilhelma |
Prawdopodobnie Schiesshaus - czyli dom strzelecki w Bierutowie i uroczystość związana z datą 1908 r. |
Medal otrzymałem do sfotografowania od osoby chcącej zachować anonimowość. Mam kłopot z jego opisem. Czy taki dom strzelecki znajdował się w Bierutowie? Na widokówce widnieje inny. Często "nasz" Bierutów w odróżnieniu od innych, pisany jest z dodatkiem "in. schles", "i. sch" czyli na Śląsku, jeśli nie ma herbu lub znanej budowli np. zamku. Tutaj nie występuje to określenie. O tym, że jest to "nasz" Bierutów może świadczyć na odwrocie podobizna następcy tronu, który tak honorowany był głównie w powiecie oleśnickim (poprzez jego zwązek z powiatem jako właścicielem lennym zamków i ziemi).
Dom strzelecki w Bierutowie. Widokówka z kolekcji Jacka Kamińskiego
Być może, że w Bierutowie, tak jak w Oleśnicy, mogły istnieć domy strzeleckie w mieście i domy przy strzelnicach. Mam nadzieję, że odezwie się internauta z Bierutowa i wyjaśni. Przy okazji - na zdjęciach strzelnica w Bierutowie [1], [2], [3], [4]., może pamiętająca czasy bractwa strzeleckiego (?). Skany przysłała Danuta Obrębska-Kubik.
Medale i inne pamiątki z Dobroszyc
 |
 |
Puchar Bractwa Kurkowego z Dobroszyc z 3 czerwca 1928 r. Z kolekcji Jerzego Głuszka. Dodano 2024 r. |
|
 |
 |
Medal pamiątkowy ze strzelania królewskiego z 1926 r. Z kolekcji J. Głuszka. Dodano 2024 r. |
|
 |
 |
Medal pamiątkowy ze strzelania Bractwa Kurkowego w 1933 r. Z kolekcji J. Głuszka. Dodano 2024 r. |
|
Medal poświęcony budowie domu Bractwa Kurkowego z Dobroszyc
 |
 |
Awers z napisem intencyjnym |
Rewers z postacią strzelca |
Medal pochodzi z 1904 roku (zapewne) i poświęcony jest budowie siedziby Bractwa Kurkowego (strzeleckiego) w Dobroszycach (ilustrację medalu przekazał mi Zbigniew Podurgiel). Na awersie znajduje się inskrypcja temu poświęcona (może znawca j. niemieckiego pomoże w jej odczytaniu). Na rewersie członek bractwa w stroju z okresu oświecenia. W prawej ręce trzyma muszkiet, w lewej zapewne figurę strąconego kura. Może na jakiejś widokówce odnajdziemy dom Bractwa strzeleckiego. W Dobroszycach zachowała sie strzelnica i widać ją na przedwojennych mapach.
Ówczesny Dom strzelcki w Dobroszycach na widokówce
Kolejny medal pochodzi z 1928 r. i poświęcony jest kolejnemu domowi Bractwa strzeleckiego w Dobroszycach.
 |
 |
Awers medalu pokazującego nową siedzibę bractwa.
Napis: Otwarcie Domu strzeleckiego
3 czerwca 1928 |
Rewers medalu - strzelec mierzący do tarczy.
Skan medalu przysłał Arkadiusz Mańkowski |
Więcej o Bractwie strzeleckim w Dobroszycach
Twardogóra
W spisie medali widnieje medal strzelecki z 1908 r. w związku z 125 rocznicą powstania bractwa strzeleckiego w Twardogórze. Chyba tylko Twardogóra kultywuje obecnie tradycje bractwa strzeleckiego.
Międzybórz
 |
 |
Medal Bractwa Kurkowego z Międzyborza z 1930 r. Z kolekcji Jerzego Głuszka. Dodano 2024 r. |
|
Literatura:
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI
