Marek Nienałtowski
Monplaisir- stara książęca kawiarnia w Oleśnicy
Na widokówce widać budynek (grupę budynków, teren) określany jako Monplaisir (Moja przyjemność). Podpis pod nim jest następujący - Das alte Ausflugs- und Erholungsgebiet im Western der Stad Oels, ehemals herzogliches Kaffeehaus Monplaisir. Czyli - stary teren wycieczkowo-rekreacyjny w zachodniej części miasta Oels, dawniej książęca kawiarnia Monplaisir.
Informacja o istnieniu Monplaisir znana jest jeszcze w czasach panowania książąt oleśnickich - może z rodu Wirtembergów, biorąc pod uwagę francuską nazwę. Później prawdopodobnie przeszła w prywatne ręce. Pierwsze informacje z połowy XIX w. wskazują, że był to już wtedy znany, modny zajazd (restauracja, hotel i kawiarnia letnia), w którym podawano dobre piwo. W sali zajazdu lub na lodowisku (zimą) i przed nim (latem) odbywały się koncerty różnych orkiestr, m.in. wojskowych. Jedną z atrakcji zajazdu były letnie poranne koncerty. Zimą urządzano lodowiska. Widać, że na jego teren można wchodzić poprzez mostek. Na następnej widokówce - ten sam budynek na tle nasypu kolejowego i wiaduktu (zdjęcie z ok. 1900 r.).
Widać zajazd i dalej pokazane strzałką zabudowania. Z ebay.de
Budynki i mury wyżej pokazane z prawej strony to chyba tereny należące do właścicieli Monplaisir.
Z kolekcji Jacka Kamińskiego
Z lewej widać
teren letniej restauracji z rozstawionymi stolikami i krzesłami.
Tam też latem odbywały się poranne lub wieczorne koncerty. Z ebay.de
Przykładowe ogłoszenia z gazety oleśnickiej Lokomotive ad der Oder o koncertach urządzanych w Monplaisir.
 |
Monplaisir! |
 |
Tor lodowy przy Monplaisir Niedziela, 7 stycznia 1884 r. po południu od 15:00 do 18:00: Koncert walców w wykonaniu orkiestry Jegrów. Wstęp dla dorosłych 20 fen., dzieci 10 fen. |
| (Być może chodzi o orkiestrę 6 Batalionu Jegrów) |
Tor lodowy przy Monplaisir
W środę 15 lutego 1882 r.
Koncert
w wykonaniu Orkiestry Dragonów
po południu od 15:00 do 18:00:
Wstęp dla dorosłych 20 fen., dzieci 10 fen.
Roczne i miesięczne daty dodałem z dat gazet
Gdzie był budynek zajazdu i co się z nim stało? Pojawiające się nowe widokówki i mapy pozwalały na zorientowanie się w miejscu rozmieszczenia tego zajazdu. Jednak zachowam dla pamięci wcześniejsze (sprzed ok. 20 lat) poszukiwania czytelników tej strony.
Na mapie okolic Oleśnicy sporządzonej w 1828 r. widnieją trzy budynki określane jako Monplaisir. Z mapy wynika, że znajdował w pewnym oddaleniu od zamku - czyli przed obecnym nasypem kolejowym, pomiędzy starym, a nowym korytem rzeki Oleśnicy
Monplaisir i trzy zabudowania na fragmencie mapy z 1828 r.
Nieznany autor (obecnie wiadomo, że jest to Przemysław Łuczak - autor kilku innych ciekawych rozważań o historycznych budowlach) napisał do mnie e-mail, w którym opisuje sposób określenia miejsca rozmieszczenia kawiarni (dziękuję!). Miejsce określone przez Autora jest prawidłowe, bowiem pokryło się z tym, które później znalazłem na mapie. Sposób określenia miejsca (jak i mostka), który przedstawił Autor jest na tyle ciekawy, że uznałem za celowe przedstawić go (plik Word-a).
I nowe udokładnienie przedstawione przez Jana Bąka (dziękuję!). Jego zdaniem mostek (wyżej pokazany) zlokalizowany jest od strony ul. Kruczej, a zdjęcie przedstawiające mostek i zabudowania Monplaisir zrobiono właśnie od strony tej ulicy. Istnienie mostku od strony ul. Kruczej wydaje się jego zdaniem zasadne, ponieważ komunikacja do Monplaisir odbywać się mogła wyłącznie od jej strony, łącząc ze sobą drogę widokową na staw i zamek. Swoje rozważania poparł poniższymi fotografiami. Drugie ujęcie zrobione zostało po drugiej stronie istniejacego mostku (od strony ul. Kruczej).
Co stało się z zabudowaniami kawiarni książęcej? Prawdopodobnie "wiekowe" zabudowania, wzmożony z każdym rokiem ruch kolejowy na pobliskim nasypie oraz "zapach" obu odnóg rzeki, niosący ścieki miejskie nie sprzyjał odpoczynkowi. I dlatego zajazd uległ zamknięciu. Już na planach z 1927 r. zabudowania nie są pokazywane, a jedynie pozostała nazwa terenu - Monplaisir.
Miejsce rozmieszczenia terenu Monplaisir na planie z 1927 r.
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI