Marek Nienałtowski
Pomnik poświęcony ofiarom I wojny światowej z Malerzowa
02.11.2006 r.
Pan Ryszard Bober przysłał zdjęcie i opis, z którego wynika, że ok. 2001 r. postawiono pomnik w Malerzowie poświęcony poległym żołnierzom niemieckim z okresu 1914-1918., mieszkańcom tej miejscowości.
Pomnik z Malerzowa. Fot. Ryszard Bober |
Od góry - data 1914-1918 11 imion i nazwisk hasło "Sie starben für uns!" Fot. Zbigniew Podurgiel w 2019 r. |
Nie sądziłem, żeby polska strona postawiła stary monument, wykonała podstawę z dwujęzycznym napisem "CHWAŁA I PAMIEĆ OFIAROM WOJEN ŚWIATOWYCH" , a otoczenie wyłożyła kostką brukową z ławkami. Dlatego napisałem (po polsku) do Niemieckiego Stowarzyszenia Opieki Nad Grobami Wojennymi (Volksbund Deutsche Kriegsgräberfürsorge) z pytaniem o inicjatora budowy tego pomnika. Dostałem odpowiedź od Pani Margarethe Stefaniak (dziękuję !).
"... Informacja, ze pomnik ten ustawiony zostal przez nasz zwiazek nie jest trafna. O ustawieniu i urzadzeniu miejsca pamieci poleglych zostalismy poinformowani przez osobe prywatna, mieszkajaca w Niemczech w roku 2001. Odpowiedzialnym za caloksztalt prac i projekt budowy byl urzad gminy w Dobroszycach i wojewodzki konserwator zabytkow. Proponujemy zwrocic sie do tych jednostek. ..."
Należy więc sądzić, że mieszkańcy znaleźli monument i chcieli go umieścić we wsi. Dostali zgodę Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków i Urząd Gminy w Dobroszycach wykonał pozostałe prace. Jak się póżniej okazało odsłonięcie pomnika nastąpiło 19 maja 2001 r.
Pan Jan Bąk napisał (dziękuję !)
"...
Pomnik zlokalizowany był w Malerzowie prawdopodobnie po przeciwnej stronie niż jest teraz położony. Pomnik był poświęcony ofiarom pierwszej Wojny Światowej. Należy dodać, że pomnik obecnie położony jest przed nieczynnym poniemieckim cmentarzem. Cmentarz był zlokalizowany na małym pagórku na którym był kościół o konstrukcji szachulcowej. W załączeniu przesyłam panu widokówkę na której widać kościół. oraz w osobnej "ramce" monument. Widokówkę znalazłem przypadkiem, podczas moich poszukiwań na aukcjach internetowych.".
Na zdjęciu z lewej widoczny pomnik
Fragment mapy 4669 z 1938 r. Na niej zaznaczyłem: 1 - pomnik, 2 - kościół. Rzeczywiście, pomnik znajdował się po przeciwnej stronie drogi.
Z Maliers (Malen od 1935 r.), Malerzowa zginęło w wojnie 11 mieszkańców:
Niektórzy członkowie rodzin jeszcze żyli w 1921 i 1933 r.
Źródło http://www.denkmalprojekt.org/2010/maliers_wk1_nschl.htm
Literatura:
1. http://www.gca.ch/Genealogie/Oels/Seite_M.htm
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI