wydawcy i autorzy zdjęc widokówek oleśnickich do 1945 r.

Marek Nienałtowski
Wydawcy widokówek oleśnickich do 1945 r.
02.03.2010

Sądząc po datach na widokówkach - pojawiły się one szerzej w Oleśnicy w 1897 r. Spis wydawców oleśnickich oraz innych, podano w poniższej tabeli. Dane w niej przedstawione, oparte są tylko na analizie widokówek umieszczonych na tej stronie. Najpewniej przy analizie całego zbioru widokówek, informacje ilościowe ulegną zmianie.

Pierwszym wydawcą była zapewne firma A. Grüneberger & Co mająca swoją firmę w budynku przy Rynek 50 od ok. 1870 roku (być może, że wcześniej je wydawał A. Groeger, ale nie natrafiłem jeszcze na żadną jego widokówkę). Handlowała ona papierem, zeszytami, książkami oraz organizowała i sprzedawała bilety na wszelakie imprezy kulturalne. Jak wynika z analizy widokówek - A. Grüneberger zaczął je wydawać od ok. 1897 roku. Współpracował przy tym z fotografem Otto Muecke (piszącym się niekiedy Mücke). Początkowo wydawali litografie wspólnie z jakąś firmą z Niemiec. Po 1913 r. rozpoczęli współpracę z firmą wydawniczą Rösch. Wydali prawdopodobnie znacznie ponad 20 rodzajów widokówek. Jak wynika z poniższych przykładów, różnie nazywali swoją firmę wydawniczą.

Niewielką konkurencją dla Grüneberga był początkowo Carl Feder właściciel filmy papierniczej, księgarskiej oraz biblioteki mieszczącej się w domu przy Rynek 20. Znana jest jego widokówka - litografia z 1897 roku, ostatnia w zbiorze z tej strony ma datę wysłania 1935 r.

Także w latach 1900 - 1935 wydawał widokówki Max Herden, początkowo także litografie, dużą część widokówek wydał w latach 1902- 1910.

W latach 1907-1910 widokówki wydawał A. Isaak, potem w latach 1916-1922 r., zapewne jego syn S(alo) Isaak, mający zakład przy ulicy 3 Maja 20.

Fotograf Otto Kupke mający krótko zakład przy ulicy 3 Maja 29, wydał jeden rodzaj widokówek.

Mano Naerger wydawał widokówki w latach 1905-1910. Nie jest ujęty w spisach mieszkańców i być może był mieszkańcem innego miasta (Wrocławia?).

Emmo Lachmann, kupiec mający sklep na rogu ul. 3 Maja i ul. J. Kilińskiego wydał przynajmniej dwa rodzaje widokówek w 1906 roku.

Max Bergel - fotograf, mający swoje atelier ówcześnie przy ul. 3 Maja 29 wydał jeden rodzaj widokówek w 1915 r.

Josef Blut mający sklep z materiałami papierniczymi i piśmiennymi oraz bibliotekę przy ul. 3 Maja 7, wydał przynajmniej dwa rodzaje widokówek w 1914-1915 roku.

Herbert Łakomecki wydał przynajmniej jeden rodzaj widokówek. Nie jest znana data wydania. Prawdopodobnie był on mieszkańcem Wrocławia, mającym sklep na stacji kolejowej w Oleśnicy.

Po 1913 r. G. Tonndorf przejmuje atelier O. Muecke przy ul. Kościelnej 9 i zaczyna wydawać widokówki w latach 1913 -1929.

W latach 1933-1945 zaczyna wydawać widokówki firma Geschwister Rösch, zajmująca firmę po A. Grünebergerze w domu przy Rynek 50.

Znaczna część widokówek nie posiada nadruków wydawców, szczególnie dotyczy to okresu po 1930 roku.

Wiele widokówek ma nadruki wydawców z Wrocławia oraz z innych miast Niemiec. Spis ich podano poniżej.

Firmy oleśnickie wydające widokówki.
	1915
	1914, 1915
	?
	1902
	1914
	1899
	1913, 1919

	strona adresowa strona obrazka 1919
	?
	1901. Litografia, inna 1899
	1901
	?
	1914
	1918
	1897 Litografia
	po 1935?
	1907-10
	1916
	1922
	1902
	1902 Litografia
	1916
	1902
	1900
	1909
	1939
	1901
	1906
	1906
	?
	ok.1905- 1910
	1906
	?
	1929
	1914

	1933
	1941
	1915
Firmy wrocławskie i inne, wydające widokówki z motywami oleśnickimi.
	1905
	1918
	po 1905-1925
	1942
	1941
	po 1940
	po 1930
	1907
	1897 lub 1907
	po 1914?
	1912
	?
	?
	1915
	litografia 1898?
	1920