Promocja książki "Pokój. Monografia", dotyczącej również Oleśnicy

08.07.2015 r.
Kilka dni temu dotarła do mnie książka Pokój. Monografia, której stałem się współautorem pisząc rozdział III, dotyczący Carla Christiana Erdmanna księcia wirtembersko-oleśnickiego - założyciela Pokoju. Jest to II wydanie monografii zmienione i uaktualnione. Pierwsze - autorstwa dra Jacka Szmidta wydano w 1998 r. Redaktorem uaktualnionej monografii jest Elżbieta Gosławska, która kilkanaście miesięcy temu poprosiła mnie o współpracę. Początkowo brakowało pieniędzy na jej wydanie i miała to być książka wykonana oszczędnie (m.in. bez kolorowych ilustracji).

Zanim książka do mnie trafiła - 3 czerwca 2015 roku w Gminnym Ośrodku Kultury, Sportu i Rekreacji w Pokoju odbyła się jej promocja. Byłem zaproszony, ale nie zdołałem przyjechać. Mogłem o promocji przeczytać na witrynie Gminnej Biblioteki Publicznej w Pokoju. Dowiedziałem się wtedy, że "Autorami monografii są: dr Jacek Schmidt – historyk związany z Gliwicami, autor publikacji, książek  i artykułów dotyczących historii Górnego Śląska, prof. Wacław Leszczyński – syn nauczycielki Jadwigi Leszczyńskiej, która zakładała polską szkołę w Pokoju w 1945 roku, dr Marek Nienałtowski – znawca historii Oleśnicy i jej propagator w książkach, artykułach, wystawach i na stronach internetowych, Krzysztof Rusinek – ksiądz parafii rzymskokatolickiej w Pokoju oraz Elżbieta Gosławska – nauczycielka Publicznego Gimnazjum w Pokoju (...).

I dalej cytuję - "W promocji książki oprócz licznie przybyłych mieszkańców Pokoju uczestniczył Pan Ryszard Wilczyński – Wojewoda Opolski, Pani Iwona Solorz – Opolski Konserwator Zabytków, Pan prof. Wacław Leszczyński, Pan Zbigniew  Figas – prezes Wojewódzkiego Funduszu Gospodarki Wodnej i Ochrony Środowiska, przedstawiciele władz samorządowych powiatu namysłowskiego i ościennych gmin oraz goście z zagranicy, którzy przyjechali na Festiwal Muzyki Zabytkowych Parków i Ogrodów im. Carla Marii von Webera".

Kiedy to przeczytałem i zobaczyłem zdjęcia byłem przyjemnie zaskoczony. Bo oto na promocję monografii wsi (ale z piękną historią) przyjeżdża Wojewoda Opolski, Wojewódzki Konserwator Zabytków, obecne są władze gminy, a sala jest pełna.

Okładka książki

Każdy obecny na promocji otrzymał bezpłatnie książkę

Publiczność licznie dopisała

Redaktorka, współautorka i dobry duch monografii Elżbieta Gosławska

Kiedy dostałem egzemplarze autorskie byłem jeszcze mocniej zaskoczony, bowiem książka licząca 270 stron została wydrukowana na bardzo dobrym papierze, zawiera ponad 200 ilustracji, w tym wiele kolorowych dobrej jakości, jest dobrze zszyta i ma twardą okładkę. Jestem pewien, że będzie to wspaniała promocja tej miejscowości. Przy niej oleśnicka monografia z 2006 r. jawi się, pod względem edytorskim, jako książka biednego miasta o miernej promocji.

Czytelników oleśnickich zapewne zainteresują zawarte w niej liczne oleśniczana. Wiadomo, że założyciel Pokoju był jednocześnie księciem oleśnickim. Książę C.C. Erdmann uznał, że zamku oleśnickiego i jego otoczenia nie uda się przebudować zgodnie z panująca modą i dlatego zaczął inwestować w rozbudowę wsi Pokoy, Pokoj, Pokojowo, bo tak się słowiańsko wówczas ona zwała.

Oprócz ciekawego rozplanowania rozbudowy wsi - z jego inicjatywy i pieniędzy powstały najważniejsze budowle - zamek oraz kościół św. Zofii. I przy tych budowlach pracowali również rzemieślnicy i artyści z Oleśnicy, oraz architekci-budowniczowie, którzy jednocześnie budowali w Oleśnicy, Bierutowie i Dobroszycach. Dzięki tej książce poznajemy ich nazwiska, a o niektórych podano kilkuzdaniowe notki i niekiedy zabawne opowiastki. Z tego powodu jest również książką, którą powinni przeczytać oleśniczanie, chcący głębiej poznać historię naszego miasta (jeden egzemplarz przekażę do Biblioteki Publicznej w Oleśnicy).

Schirmeister Georg Ludwig - wiadomo było, że zajmował się modernizacją zamku oleśnickiego ok. 1750 r. - obecnie na str. 185 znajduje się informacja na temat jego dłuższej współpracy z księciem C.C. Erdmannem.

Websky senior - architekt ogrodowy w Pokoju. Okazuje się (str. 189), że mieszkał w Oleśnicy i tutaj też zajmował sie ogrodem zamkowym i może bażanciarnią. Także dbał o ogrody w Bierutowie.

Heller Georg Wlhelm - wiemy, że modernizował wieżę kościoła Św. Trójcy w Oleśnicy. Obecnie wiadomo (str. 180), że i budował Ratusz w Oleśnicy, co jest zagadką.

Bornstaedt Balthazar Siegmundt - zajmował się w latach 1758-9 odbudową spalonych Dobroszyc, o czym historia tej miejscowości nie wspomina. Potem pracował w Oleśnicy i Bierutowie. Więcej na str.178-9.

Pogłębiła się nasza wiedza o rzemieślnikach i artystach oleśnickich pracujących w Pokoju:

Christian Sigmund Puchert wybudował pierwsze organy do kościoła św. Zofii w Pokoju (str.135). Dodam, że oleśnicki organmistrz Gottlieb Anders w 1861 r. dokonał renowacji organów w Pokoju.

G.M. Beuthes - malarz dworski z Oleśnicy wykonał obraz Ostatnia wieczerza i Przemienienie do ołtarza w kościele św. Zofii (str. 135).

Ernst - malarz oleśnicki wykonał po bokach ołtarza obrazy Zmartwychwstanie i Wniebowstąpienie (str. 134). Czy ich obrazy są również w Oleśnicy i okolicznych miejscowościach?

Kościół św. Zofii budowali wg projektu G.L. Schirmeistera oleśniczanie - mistrz murarski Doring i cieśla Joachim Krummeno (str. 133). Zabawna historia znana kiedyś wszystkim mieszkańcom Pokoju z udziałem tego cieśli jest opisana także na str. 133 (powyższe informacje pochodzą z części monografii autorstwa dra Jacka Szmidta).

Po śmierci księcia C.C. Erdmanna, budującego Pokój przez 40 lat, jego następcą w Pokoju został książę Eugen Friedrich Heinrich Wirtemberg z drugiej śląskiej linii Wirtembergów. Wcześniej częsty gość na zamku oleśnickim, dowódca regimentu huzarów stacjonujących w Oleśnicy oraz wielbiciel muzyki i teatru, czym zjednywał sobie sympatię ks. Erdmanna. Linia ta pozostała na Śląsku aż do 1945 r. On i jego następcy rozbudowywali Pokój i stworzyli z niej piękną miejscowość, która w 1945 r. została zniszczona przez pijanych żołnierzy ACz. Obecnie dzięki monografii i starym ilustracjom możemy ponownie zobaczyć to, co stworzyli Wirtembergowie i mieszkańcy przez prawie 200 lat. Słowa uznania należą się władzom gminy za wydanie tej wspaniałej publikacji i udostępnienie czytelnikom wiedzy o ważnym okresie dziejów Pokoju. Jednocześnie należy propagować wspólny okres dziejów Oleśnicy i Pokoju w latach 1750-1792, gdyż leży to w interesie obu miejscowości.

Pokój. Monografia. Praca zbior. pod red. E. Gosławskiej. Wyd. II uzup. Pokoj 2015. s. 270, zdj.

Promocja książki w Pokoju. Fotografie

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI