Marek Nienałtowski
Pomnik "cmentarny"
26.08.2007 r.

Na tej stronie wielokrotnie apelowałem o uszanowanie miejsca po byłych cmentarzach poniemieckich (i pożydowskim). Wskazywałem jak to można realnie wykonać, opierając się na przykładach np. z Bierutowa (kamień z inskrypcją), Bystrego (lapidarium) lub Złocieńca. I w tym roku zaczęło się coś dziać.

9 stycznia 2007 r. ukazała się w Panoramie Oleśnickiej informacja, że na byłym cmentarzu (obecnie parku z placem zabaw) będzie umieszczony obelisk poświęcony dawnym mieszkańcom miasta i przewidziano na ten cel pieniądze w budżecie miasta.

17.08.2007 r. pojawił się przed parkiem jakiś tajemniczy postument. Radny W. Piechówka poinformował mnie, że na posiedzeniu komisji RM powiedziano, że na wykonanie pomnika miano ogłosić przetarg. Sprawdziłem - na stronie UM nie ma informacji o jego ogłoszeniu.

26.08.2007 r. na tym postumencie pojawił się kamień z inskrypcją (zdjęcia wykonane wieczorem).

Pomnik cmentarny

Inskrypcja pomnika    Fot. Ryszard Bober

Moje uwagi:

• Z inskrypcji nie wynika dlaczego pomnik postawiono właśnie w tym miejscu. Nie napisano, że pomnik dotyczy byłego cmentarza (jak to uczyniono w Bierutowie). Młodzi ludzie, nie znający historii miasta, powinni wiedzieć, że stąpają po grobach i temu miejscu należy się szacunek.
• Ten pomnik może stać w rynku, przy wjeździe do miasta i tam też jego intencja nie będzie zrozumiała.
• Inskrypcję umieszczono na wysokości oczu małego dziecka. To w połączeniu z małymi literami powoduje, że dorosła osoba musi się schylać, lub klękać, aby odczytać napis.
• Jeszcze nie wiadomo, kto jest autorem projektu pomnika, jak został wybrany, kto jest wykonawcą, jak został wybrany. Wszystkie działania odbywają się w tajemnicy przed mieszkańcami Oleśnicy, a nawet Towarzystwem Przyjaciół Oleśnicy.
• Zazwyczaj przed wybudowaniem jakiegoś nowego projektu (sali, pomnika), pojawiały się w prasie oleśnickiej zdjęcia projektu, omówienia itp. Tym razem nie było żadnej informacji. Skąd taka tajemnica?

10 września 2007 r. zobaczyłem, że trwają dalsze prace nad otoczeniem pomnika.

Zdjęcie z 11.09.2007 r. Inne ujęcia [1], [2]
Zapewne odsłonięcie pomnika nastąpi 1 listopada?

12.09. 2007 w "Panoramie Oleśnickiej" napisano, że poświęcenie pomnika nastąpi 15.09.2007 r.o godz. 13.00. W "Oleśniczaninie", w tym samym dniu, napisano, że koszt pomnika wynosi 25 tys.zł. Ciągle nie znamy autora projektu, ani wykonawcy. Nie ma żadnej informacji o ogłoszeniu przetargu. W tej gazecie również ukazał się artykuł o oleśnickim rzeźbiarzu Zbigniewie Podurgielu, który skonstatował, że miejscowi artyści nie są wspierani przez miasto. Może oleśniccy artyści, znający historię miasta i tego miejsca, wnieśliby nieco serca w ten obelisk.

Otrzymałem informacje od czytelnika, że 25 tys. zł to jest górna suma pieniędzy, do której można zamawiać prace, bez ogłaszania przetargu. Wtedy władze miasta mogą zlecić wykonanie pomnika komu im się żywnie podoba. Naturalnie nie będą to artyści oleśniccy na indeksie, ani z konkurencji politycznej. Jak się dowiedziałem od artysty-rzeżbiarza - w tej cenie można wykonać piękny rzeźbiony pomnik.

12.09.2007 w TVPow. pokazano reprtaż spod pomnika. Także nie podano nazwiska jego autora, może je poznamy w czasie poświęcenia pomnika. Burmistrz powiedział w reportażu, że miasto od wielu lat myślało o wybudowaniu tego pomnika. Wiadomo jednak, że planowano tam wybudować boiska i rozbudować place zabaw. Dopiero protesty spowodowały, że zmieniono plany. Pomnik zaplanowano dopiero niedawno, po sugestiach i protestach mieszkańców, wyrażanych m.in. na tej stronie.

W tym reportażu również podano, że 25 tys. zł kosztuje sam kamień z inskrypcją, dodatkowe koszty to jego otoczenie. Być może koszty podzielono, aby ich suma nie wymagała ogłoszenia przetaragu.

Dostałem e-maila od uznanego artysty-rzeźbiarza, który twierdzi, że miesięczny koszt pracy brutto nad rzeźbą kamienną wynosi 5 tys. zł. Z tego wynika, że nad obeliskiem pracowano przynajmniej 2-3 miesiące. Pozostałe koszty to zakup kamienia i jego transport.

15.09. 2007 r. Uroczyste odsłonięcie pomnika z udziałem księdza katolickiego, pastora, władz Oleśnicy oraz przedstawicieli miast bliźniaczych.

Harcerska asysta i zapalone znicze	Ostateczny widok pomnika i otoczenia	Pastor i ksiądz podczas uroczystości
		Fot. Ryszard Bober

Nie zaproszono najpewniej przedstawicieli byłych mieszkańców Oels (również na obchody 750-lecia lokacji miasta). Szkoda, wszak to także do Nich kierowana jest inskrypcja. Dalej nie wiadomo, kto jest autorem pomnika. Skąd taka tajemnica?

Wysłałem link do tej strony do dwóch byłych mieszkańców Oels, często odwiedzających Oleśnicę i piszących do czasopisma Oelser Heimatkreissblatt. Przysłali mi prywatny list z którego wynika, że bardzo się cieszą z tego faktu, uważają, że ten pomnik pomoże zabliźnić rany i uprzedzenia. Kończą list słowami Wir danken Ihnen sehr herzlich und wünschen den Bürgern unserer Stadt Oels/Olesnica alles Gute (Dziękujemy państwu bardzo serdecznie i życzymy obywatelom naszego miasta Oels./ Olesnica wszystkiego dobrego).

W dniu Święta Zmarłych w 2007 r., po raz pierwszy zapalono świeczki pod pomnikiem.

Fot. Zbigniew Podurgiel

Po kilku miesiącach z gazety Oleśniczanin z dnia 14.05.2008 r. dowiedziałem się, że projektantem pomnika jest prof. Alojzy Gryt z Wrocławskiej Akademii Sztuk Pięknych. Dlaczego to przez wiele miesięcy było tajemnicą?

Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI

.