Przepust wodny w Sokołowicach. Fot. Przemysław Pytel
Marek Nienałtowski
Dawny przeciwpowodziowy przepust wodny na rzece Oleśnicy w Sokołowicach
30.11.2019 r.
Pan Przemysław Pytel przysłał mi zdjęcie przepustu wodnego z Sokołowic. Każda budowla wodna wiąże się z historią rzeki i często z historią pobliskiej miejscowości. W tym przypadku może z historią młynarstwa i może obroną przeciwpowodziową wsi? Niżej przepustu znajdował się młyn wodny i nadmiar wody mógł zniszczyć koło młyńskie i uszkodzić młyn. Ponadto podtopić budynki we wsi. Aby do tego nie dopuścić prawdopodobnie wykonano ten przepust. Z jego konstrukcji (grube betonowe ściany) wynika, że wcześniej siła wody mogła go zniszczyć.
Przepust wodny w Sokołowicach. Fot. Przemysław Pytel
Na powyższym zdjęciu widać w głębi rzekę Oleśnicę. Gdy ma ona wyższy poziom niż dopuszczalny - nadmiar wody mógł być kierowany do kanału ulgi lub do polderu zalewowego.
Fragment rzeki Oleśnicy w rejonie Sokołowic 1907 i 1912 r. Czerwoną strzałką pokazano miejsce rozmieszczenia przepustu wodnego
Na powyższym fragmencie mapy Messtischblatt 4770 widać, że przepust znajduje się powyżej Sokołowic. Czarna strzałka wskazuje, że woda z rzeki Oleśnicy płynęła na teren, który już w 1907 r. (i może w XIX w.) był podmokłą łąką. Być może wtedy ten teren stanowił polder zalewowy, z którego woda wsiąkała w grunt, a nadmiar spływał do rowu melioracyjnego. Analogiczna sytuacja jest pokazana mapach z 1937 r.
Odcisk w betonie logo firmy Geppert & Knobloch z Oels. Fot. P. Pytel
Na betonowej konstrukcji przepustu jego wykonawca wykonał odcisk swojego logo. Geppert & Knobloch to firma oleśnicka istniejąca w latach 20-30 XX w. przy ulicy Wrocławskiej (wtedy na ul. Za Bramą Wrocławską 6, 6a). Wcześniej (od 1905 r.) i później była własnością tylko Gepperta. Czyli wcześniej przepust miał konstrukcję inną, może nawet drewnianą.
Obecnie już nie działa młyn, przepływ wody w rzece Oleśnicy uległ zmniejszeniu i nie wiadomo czy ten przepust spełnia swoją dawną funkcję. Kilkanaście lat temu na ul. Wiejskiej istniał Oleśnicki inspektorat Dolnośląskiego Zarządu Melioracji i Urządzeń Wodnych we Wrocławiu. Inspektorzy Ryszard Pac i Władysław Kocur wiedzieli wszystko o rzece. Teraz ta instytucja nie istnieje. Trzeba szukać nowego źródła informacji, gdyż Starostowo Oleśnickie tym się nie zajmuje. Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej na Dolnym Śląsku przyjmuje, że rzeka Oleśnica nie zagraża powodzią. Czyli ten przepust wodny pozostał tylko ciekawostką historyczną związaną z Sokołowicami.
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA BEZ PRZEWODNIKA....
NOWOŚCI