Wstęp
01.09.2012 r.
1 września 2012 r. wieczorem - czytelnik mojej strony (Henryk Grzyb) przywiózł mi jakiś zabytkowy przedmiot. Jak się okazało był to medalion wydobyty podczas pogłębiania stawów, leżący bez opieki na jego brzegu. Obawiając się o zaginięcie zabytku - prosił, abym znalezisko opisał na stronie i przekazał instytucji, która je zabezpieczy i właściwie przechowa (już to nastąpiło). Wykonałem zdjęcie zabytku i zacząłem przygotowywać jego opis do umieszczenia na stronie. Wtedy dostałem od Pani Małgorzaty Lipskiej e-mail, w którym autorka napisała o tym znalezisku, odczytała niemiecki tekst, przetłumaczyła i opisałą jego pochodzenie. Sam lepiej i prędzej bym tego nie zrobił - dlatego poniżej bez skrótów i ze zdjęciami autorki - przedstawiam ten tekst.
Medalion. Przesłanie na dzień 1 września
Tekst i zdjęcia Małgorzata Lipska
Pogłębianie stawu w Parku Nad Stawami, dawnym Parku Miejskim, zaowocowało w dniu 1 września 2012 r. szczególnym odkryciem. Na brzegu półwyspu, w okolicy amfiteatru, pojawił się kamienny przedmiot. Można przypuszczać, że został wykopany w trakcie pogłębiania stawu.
|
|
|
|---|---|---|
 |
|---|
Widok z góry na medalion (kliknij, aby powiększyć). Autorka zdjęcia M. Lipska |
Napis jest częściowo nieczytelny. Odczytać można: * Es ist best... in Gottes r..., das man * vom Liebsten was ...n hat * Muss scheiden *
Udało się jednak ustalić pełną treść:
"Es ist bestimmt in Gottes Rath,
Dass man vom Liebsten, was man hat,
Muss scheiden"
W wolnym tłumaczeniu (1) znaczy to:
To jest pewne, taki jest Boży Plan,
co każdemu Najdroższe, z tym
trzeba się rozstać.
Słowa te to początek jednej z "Sześciu pieśni" na głos i fortepian skomponowanych przez Felixa Mendelssohna - Bartholdy'ego (1809 - 1847), niemieckiego przedstawiciela romantyzmu w muzyce. Pieśń ta została zatytułowana "Volkslied" czyli "Pieśń ludowa", ale bardziej jest znana jako "Es ist bestimmt in Gottes Rath" albo "Gottes Rat und Scheiden". Oznaczona wśród utworów Mendelssohna jako Op. 47 nr 4, datowana jest na 18 kwietnia 1839 r. Autorem tekstu jest baron Ernst Freiherr von Feuchtersleben (1806 - 1849), austriacki lekarz, filozof i poeta. Obaj twórcy mają w swoim dorobku znaczące dokonania, tymczasem...
Melodia jest bardzo prosta, słowa również. Pojawiły się nawet na dawnej pocztówce z rozstającą się parą zakochanych (2) i innej, pokazującej pogrążonego w żałobie (3). Te same trzy wersy opisywały rozstania z idącymi na wojnę żołnierzami (4). Pieśń ta musiała być powszechnie znana - jej treść dotyczyła rozstania kochających się ludzi jako wydarzenia niezwykle bolesnego i nieuniknionego. Być może zdecydowano o umieszczeniu jej początkowych trzech wersów na medalionie, aby w kontekście krzyża żelaznego słowa te zyskały patriotyczną wymowę. Niewielka odległość odnalezionego medalionu od dawnego Kriegsdenkmal (pomnika ofiar I wojny światowej) (5) nasuwa przypuszczenie, że być może jest to jeden z elementów kiedyś zdobiących tę budowlę. Być może słowa te miały usprawiedliwić ofiarę z życia i ostateczne rozstanie setek tysięcy żołnierzy z najdroższymi im osobami.
Dzień 1 września jest dniem szczególnym i te słowa odnalezione w tym dniu zyskują szczególne znaczenie. Miejmy nadzieję, że już żadna wojna nie będzie nam wyznaczała terminów rozstań z najbliższymi.
Przypisy
Opracowanie Małgorzata Lipska
Dodano 5.09.2012 r.
Medalion przywiozłem do Sekcji Dróg Miejskich, gdzie pozwolono mi umieścić go przy innych znaleziskach związanych z pochówkami (niemieckie płyty nagrobne). Może kiedyś zostaną one wykorzystane przy tworzeniu lapidarium. Podejrzewam, że medalion mógłby stanowić najważniejszy (poprzez swoje przesłanie) element lapidarium.
Medalion ułożony przy innych niemieckich płytach nagrobnych
P.S. Park Nad Stawami dalej oficjalnie nazywa się Parkiem Miejskim, gdyż taką nazwę nadano mu w 1945-1948 r. i nikt nie zmienił ówczesnego rozporządzenia.
Zbieżne:
Kompleks wypoczynkowy
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI
Pogłębianie stawu - widoczny medalion leżący na brzegu, z prawej zbliżenie, widok z boku. Autorka zdjęć M. Lipska