Renowacja witraży w budynku Starostwa Powiatowego w Oleśnicy
05.01.2006 r.
Zespół pięciu witraży znajdujących się w siedzibie Starostwa Powiatowego w Oleśnicy, od 1992 roku umieszczono w rejestrze zabytków. Trzy z nich znajdują się w holu naprzeciw wejścia głównego, dwa - na klatce schodowej. Były one w bardzo złym stanie (dziury, pęknięcia i ubytki, szczególnie w witrażach na parterze. Zniszczenie szacowane na 40% - 50%. Widoczne były próby napraw i zabezpieczeń, łatanie dziur i ubytków kawałkami szkła. Szkła częściowo zamalowano farbą olejną). Dlatego Starostwo Powiatowe zleciło ich konserwację i rekonstrukcję Pracowni Witraży "Darwit" kierowanej przez Bernardetę i Dariusza Komolko z Bierutowa, ul. Mickiewicza 5/15, Tel: 0 697 489 923. Nadzór konserwatorski: Konserwator dzieł sztuki - mgr Sławomir Oleszczuk.
Sądzono, że witraże wykonano w latach 1922-23 przez oleśnickiego artystę. Pan Dariusz Komolko w trakcie czyszczenia (witraż Kowal) stwierdził, że wykonano je w znanym wrocławskim Instytucie Witrażowym Adolpha Seiler'a. Odkryto bowiem napis "Breslau - A. Seiler". Był to najbardziej znaczący warsztat witrażowy na Sląsku. Tak więc w budynku starostwa znajdują się witraże niepośledniej klasy. Projekt witraża z kowalem znajduje się w zbiorach Muzeum Architektury we Wrocławiu.
Podczas czyszczenia szkieł odsłonięto swastykę, namalowaną farbą olejną (umieszczona była na łopacie na witrażu z klatki schodowej - ponownie ją zamalowano). Dlatego przyjęto, że witraże wykonano w końcu lat trzydziestych. Ale nie wykluczone, że swastykę domalował jakiś fanatyczny sympatyk NSDAP, a witraże pochodzą z okresu budowy budynku.
(Czy piękny witraż z herbem Oleśnicy mieszczący się w budynku I LO pochodzi również z pracowni A. Seiler'a ? Twierdzi się, że pochodzi z pracowni Hoffmanna z Wrocławia. Podstawą jest wpis w rachunku - "oszklenie okien" w publikacji o budowie budynku. Hofmann był zwykłym szklarzem i niekoniecznie zajmował się tak dużymi witrażami).
Witraże w holu budynku:
NIżej przedstawiono zdjęcia witraży sprzed renowacji.
Opis pochodzi od wykonawcy renowacji.
Widok ogólny witraży w holu budynku przed rekonstrukcją
(po rekonstrukcji. Wszystkie nowe zdjęcia wykonano popularnym aparatem z lampą błyskową.
Stąd niepotrzebne odbicia światła).
Uwaga. Lewy witraż ze względu na słabe mocowanie (wykonane zgodnie z zaleceniem WKZ) spadł. Aktualnie (wrzesień 2007r.) jest w trakcie odtwarzania. We wszystkich witrażach wzmocniono sposób mocowania.
WITRAŻ I
Wymiary / 84 x 120 / 84 x 56 /
Postać siewcy zwrócona w lewo z ziarnem w chuście. W tle obrazu konie, nad ślemieniem trzy związane kłosy pszenicy. Postać wkomponowana w tło, zbudowane ze stojących prostokątów w różnych odcieniach koloru żółci i fioletu.
WITRAŻ II
Wymiary / 84 x 120 /
Żółto-brązowy ul na zielonej trawie wraz z latającymi dookoła pszczołami. Tło analogiczne do poprzedniego. Brak górnego witraża.
WITRAŻ III
Wymiary /84 x 120 / 84 x 56 /
Postać kowala pracującego przy kowadle, w dłoniach młotek i obcęgi, nad ślemieniem szare koło zębate. Tło jak wyżej.
Witraże na klatce schodowej:
Ogólny widok witraży na klatce schodowej
WITRAŻ IV
Wymiary / 84 x 118 / 84 x 56 /
Na tle kraty wykonanej z żółto-fioletowych prostokątów narzędzia rolnicze; wyżej - łopata, niżej - sierp i pług oraz skrzyżowane snopki zboża.
WITRAŻ V
Wymiary / 84 x 118 / 84 x 56 /
Narzędzia stolarskie splecione ze sobą: cyrkiel, kątownik, hebel, między nimi gałązki lauru podtrzymujące emblemat: młot, liść dębu, żołądź w czerwonym kole.
Podczas prac wykonano m.in.:
Demontaż szkieł z listew ołowniczych.
Chemiczne i mechaniczne czyszczenie szkieł.
Uzupełnienie ubytków szkieł, rekonstrukcja kwater (1 szt ), klejenie oryginalnych elementów.
Montaż szkieł w nowe listwy ołowiowe.
Założenie metalowej ramy na kwatery.
Do przeszklenia witraży użyto szkieł antycznych. Na parterze witraże malowane w całości, na klatce schodowej tło gładkie niemalowane. We wszystkich witrażach tło łączone listwą ołowianą 11 mm, motyw główny (postacie, narzędzia ) - 7 mm.
O renowacji witraży powiadomił mnie i przysyłał materiały Pan Paweł Komolko (brat właściciela firmy witrażowej), za co Mu serdecznie dziękuję.
Więcej o Instytucie Witrażowym w publikacji: Magda Ławicka. Zapomniana pracownia. Instytut Witrażowy Adolpha Seilera 1846-1945". Do nabycia w Muzeum Architektury.
Od autora • Lokacja miasta • Oleśnica piastowska • Oleśnica Podiebradów • Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów • Oleśnica po 1885 r. • Zamek oleśnicki • Kościół zamkowy • Pomniki • Inne zabytki
Fortyfikacje • Herb Oleśnicy • Herby księstw • Drukarnie • Numizmaty • Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica • Wojsko w Oleśnicy • Walki w 1945 roku • Renowacje zabytków
Biografie znanych osób • Zasłużeni dla Oleśnicy • Artyści oleśniccy • Autorzy • Rysowali Oleśnicę
Fotograficy • Wspomnienia osadników • Mapy • Co pod ziemią? • Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie • Recenzje • Bibliografia • Linki • Zauważyli nas • Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki • Fotografie miasta • Rysunki • Odeszli • Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI • ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI