Renowacja witraży w budynku Starostwa Powiatowego w Oleśnicy
05.01.2006 r.

Zespół pięciu witraży znajdujących się w siedzibie Starostwa Powiatowego w Oleśnicy, od 1992 roku umieszczono w rejestrze zabytków. Trzy z nich znajdują się w holu naprzeciw wejścia głównego, dwa - na klatce schodowej. Były one w bardzo złym stanie (dziury, pęknięcia i ubytki, szczególnie w witrażach na parterze. Zniszczenie szacowane na 40% - 50%. Widoczne były próby napraw i zabezpieczeń, łatanie dziur i ubytków kawałkami szkła. Szkła częściowo zamalowano farbą olejną). Dlatego Starostwo Powiatowe zleciło ich konserwację i rekonstrukcję Pracowni Witraży "Darwit" kierowanej przez Bernardetę i Dariusza Komolko z Bierutowa, ul. Mickiewicza 5/15, Tel: 0 697 489 923. Nadzór konserwatorski: Konserwator dzieł sztuki - mgr Sławomir Oleszczuk.

Sądzono, że witraże wykonano w latach 1922-23 przez oleśnickiego artystę. Pan Dariusz Komolko w trakcie czyszczenia (witraż Kowal) stwierdził, że wykonano je w znanym wrocławskim Instytucie Witrażowym Adolpha Seiler'a. Odkryto bowiem napis "Breslau - A. Seiler". Był to najbardziej znaczący warsztat witrażowy na Sląsku. Tak więc w budynku starostwa znajdują się witraże niepośledniej klasy. Projekt witraża z kowalem znajduje się w zbiorach Muzeum Architektury we Wrocławiu.

Podczas czyszczenia szkieł odsłonięto swastykę, namalowaną farbą olejną (umieszczona była na łopacie na witrażu z klatki schodowej - ponownie ją zamalowano). Dlatego przyjęto, że witraże wykonano w końcu lat trzydziestych. Ale nie wykluczone, że swastykę domalował jakiś fanatyczny sympatyk NSDAP, a witraże pochodzą z okresu budowy budynku.

(Czy piękny witraż z herbem Oleśnicy mieszczący się w budynku I LO pochodzi również z pracowni A. Seiler'a ? Twierdzi się, że pochodzi z pracowni Hoffmanna z Wrocławia. Podstawą jest wpis w rachunku - "oszklenie okien" w publikacji o budowie budynku. Hofmann był zwykłym szklarzem i niekoniecznie zajmował się tak dużymi witrażami).

Witraże w holu budynku:

NIżej przedstawiono zdjęcia witraży sprzed renowacji.
Opis pochodzi od wykonawcy renowacji.


Widok ogólny witraży w holu budynku przed rekonstrukcją
(po rekonstrukcji. Wszystkie nowe zdjęcia wykonano popularnym aparatem z lampą błyskową.
Stąd niepotrzebne odbicia światła).

Uwaga. Lewy witraż ze względu na słabe mocowanie (wykonane zgodnie z zaleceniem WKZ) spadł. Aktualnie (wrzesień 2007r.) jest w trakcie odtwarzania. We wszystkich witrażach wzmocniono sposób mocowania.

WITRAŻ I
Wymiary / 84 x 120 / 84 x 56 /
Postać siewcy zwrócona w lewo z ziarnem w chuście. W tle obrazu konie, nad ślemieniem trzy związane kłosy pszenicy. Postać wkomponowana w tło, zbudowane ze stojących prostokątów w różnych odcieniach koloru żółci i fioletu.

Po rekonstrukcji

WITRAŻ II
Wymiary / 84 x 120 /
Żółto-brązowy ul na zielonej trawie wraz z latającymi dookoła pszczołami. Tło analogiczne do poprzedniego. Brak górnego witraża.

Po rekonstrukcji

WITRAŻ III
Wymiary /84 x 120 / 84 x 56 /
Postać kowala pracującego przy kowadle, w dłoniach młotek i obcęgi, nad ślemieniem szare koło zębate. Tło jak wyżej.

Po rekonstrukcji

Witraże na klatce schodowej:


Ogólny widok witraży na klatce schodowej

WITRAŻ IV
Wymiary / 84 x 118 / 84 x 56 /
Na tle kraty wykonanej z żółto-fioletowych prostokątów narzędzia rolnicze; wyżej - łopata, niżej - sierp i pług oraz skrzyżowane snopki zboża.

Po rekonstrukcji

WITRAŻ V
Wymiary / 84 x 118 / 84 x 56 /
Narzędzia stolarskie splecione ze sobą: cyrkiel, kątownik, hebel, między nimi gałązki lauru podtrzymujące emblemat: młot, liść dębu, żołądź w czerwonym kole.

Po rekonstrukcji

Podczas prac wykonano m.in.:
•  Demontaż szkieł z listew ołowniczych.
•  Chemiczne i mechaniczne czyszczenie szkieł.
•  Uzupełnienie ubytków szkieł, rekonstrukcja kwater (1 szt ), klejenie oryginalnych elementów.
•  Montaż szkieł w nowe listwy ołowiowe.
•  Założenie metalowej ramy na kwatery.

Do przeszklenia witraży użyto szkieł antycznych. Na parterze witraże malowane w całości, na klatce schodowej tło gładkie niemalowane. We wszystkich witrażach tło łączone listwą ołowianą 11 mm, motyw główny (postacie, narzędzia ) - 7 mm.

O renowacji witraży powiadomił mnie i przysyłał materiały Pan Paweł Komolko (brat właściciela firmy witrażowej), za co Mu serdecznie dziękuję.

Więcej o Instytucie Witrażowym w publikacji: Magda Ławicka. Zapomniana pracownia. Instytut Witrażowy Adolpha Seilera 1846-1945". Do nabycia w Muzeum Architektury.


Od autora Lokacja miasta Oleśnica piastowska Oleśnica Podiebradów Oleśnica Wirtembergów
Oleśnica za Welfów
Oleśnica po 1885 r. Zamek oleśnicki Kościół zamkowy Pomniki Inne zabytki
Fortyfikacje Herb Oleśnicy Herby księstw Drukarnie Numizmaty Książęce krypty
Kary - pręgierz i szubienica Wojsko w Oleśnicy Walki w 1945 roku Renowacje zabytków
Biografie znanych osób Zasłużeni dla Oleśnicy Artyści oleśniccy Autorzy Rysowali Oleśnicę
Fotograficy Wspomnienia osadników Mapy Co pod ziemią? Landsmannschaft Oels
Wydawnictwa oleśnickie Recenzje Bibliografia Linki Zauważyli nas Interpelacje radnych
Alte Postkarten - widokówki Fotografie miastaRysunki Odeszli Opisy wybranych miejscowości
CIEKAWOSTKI ZWIEDZANIE MIASTA Z LAPTOPEM, TABLETEM ....
NOWOŚCI